Yaşa bağlı nedenlerle,bazı sinir ve kas hastalıkları ya da kazalar sonrası ortaya çıkan göz kapağı düşüklükleri çocuklarda da doğuştan görülen rahatsızlıklar arasında yer alıyor. Cerrahi müdahaleyle düzeltilebilen bu durum için uzmanlar tedavide geç kalınmaması uyarısında bulunuyor.
Göz kapağı kusurları nelerdir?
En sık karşılaştığımız göz kapağı düşüklüğüdür. Biz buna tıpta ‘ptozis’diyoruz. Bunun dışında göz kapağının kenarının içeriye veya dışarıya dönmesi,sarkması ve tümörleri de görülür. Bunlar çoğunlukla yaşlılıkla birlikte oluşuyor.
Göz kapağı düşüklüğü neden kaynaklanır?
Göz kapağı düşüklüğüyle gelen hastaların yaklaşık yüzde 60’ından fazlası doğuştan böyle olur. Bunda en önemli sebep göz kapağını kaldıran adalenin yeterince lif içermediği için elastik olmaması ve kapağı kaldıramamasıdır.
Bu durum bebeğin anne karnındaki gelişimiyle mi ilgilidir yoksa genetik bir sorun mudur?
Genetik faktörler de önemli;ancak tam olarak sebebi belli değil. Ailesinde doğuştan göz kapağı düşüklüğü olanlarda daha sık görülebilir.
Göz kapağı düşüklüğünü nasıl tanımlanır?
Gözlerimiz açıkken iki göz kapağı arasındaki mesafe 11-12 milimetredir. Göz kapağı düşük dediğimizde iki gözden birinin diğerinden en az 2 mm. kadar daha düşük olmasını kastederiz. İki göz kapağı birden düşük ise,karşıdan göze ışık verdiğimiz zaman,gözün ortasındaki pupillada ışığın yansımasını görürüz. Işığın yansıması ile üst göz kapağı arasındaki mesafe 3.5 mm’den az ise bu bize kapakların düşük olduğunu gösterir.
Düşüklük doğuştan değilse,hangi etmenler bu rahatsızlığa neden olur?
Büyük bir kısmı göz kapağındaki dokuların yaşa bağlı gösterdiği gevşeklikle oluşur. Daha az bir kısmı ise sonradan gelişen bazı kas ve sinir hastalıkları ve trafik kazalarındaki yaralanmalar sonucu oluşur.
Bu rahatsızlık,çocuklarda görme kusuruna,göz tembelliğine neden olur mu?
Genellikle olmaz. Çünkü görme kusuruna neden olabilmesi için göz kapağının görmeye engel olması gerekir. Görmeye engel olmadığı sürece de göz tembelliğine neden olmaz. Ancak düzeltilmesi için göz tembelliği yaratması şart değil. Göz tembelliği yaratması cerrahi müdahaleyi daha erken yapmamızı gerektirir. Eğer kapak komple düşükse o zaman cerrahiyi erken dönemde planlıyoruz. Ama kapak görmeye engel değilse cerrahi müdahaleyi 3-4 yaş civarında yaparız.
Anne babaların özellikle dikkat etmesi gereken hususlar neler?
Doğuştan olan düşüklüklerde,aşağı doğru bakıldığında kapak düşük değilmiş gibi görünür. Çocuk,ilk uyandığı zaman kaşını daha iyi kullanır ve gözünü daha iyi açar. Dolayısıyla anneler de “Aşağı bakarken göz kapağı düşük değil. Uyanırken kalkık,zaman zaman düşüyor”derler ama aslında o kapak her zaman düşüktür. Anneler babalar bu kapak düşüklüğünü görseler bile tedavisinde çoğunlukla geç kalıyorlar. Yüzde görülen bir bozukluk olduğu için çocuklar 1-1.5 yaşından sonra aynada,özellikle tek taraflı görüntüdeki farklılığı ayırt edebiliyor. Bu çocukların diğer çocuklardan farklı görülmesi çocuklarda ciddi anlamda kişilik bozukluğuna neden oluyor.
Sağlık Editörü