Karotid Anjiyoplasti ve Stent

Karotid anjiyoplasti felçleri önlemek ya da tedavi etmek için tıkalı atardamarları açarak yapılan bir operasyondur. Boyun arterleri boynun iki tarafında konuşlanmış ve beyne kan sağlayan ana atardamarlardır.

Operasyon, arteri genişletmek için küçük bir balonun geçici olarak boyun atardamarın tıkalı olduğu yere takılıp şişirilmesiyle yapılır.

Boyun anjiyoplasti, genellikle stent denilen küçük metal bir spiralin tıkanmış atardamara yerleştirilmesiyle yapılır. Stent arterin açık kalmasına destek olur ve tekrar daralma şansını azaltır. Karotid anjiyoplasti ve stent yerleştirilmesi, geleneksel karotid ameliyatı uygun değil çok riskliyse yapılır.

Neden yapılır

Karotid anjiyoplasti, şu durumlarda felç tedavisi ya da engellenmesi amacıyla uygun seçenek olabilir:

  • konjestif kalp yetmezliği, istikrarsız anjina veya başarısız stres testi gibi kalp problemleri geçmişi varsa
  • özellikle felç durumu söz konusuysa, %70 ve üzeri boyun damar tıkanıklığı varsa ve hasta ciddi kalp, akciğer rahatsızlıklarına sahipse ya da boyun tümörü için radyasyon tedavisi geçirmişse ameliyat olmak için sağlığı yetersiz kalabilir.
  • hasta daha önce karotid endarterektomi geçirmiş ameliyat sonrası yeniden damar daralması yaşıyorsa (restenoz)
  • daralmanın (stenoz) lokasyonu endarterektomi ile ulaşılamayacak yerlerdeyse.

Bazı durumlarda geleneksel karotid ameliyatı (karotid endarterektomi) atardamarı tıkayan plak (yağlı materyal) oluşumlarının yok edilmesi için önerilebilir. Diğer durumlarda anjiyoplasti ve stent daha uygun seçeneklerdir.

Riskler

  • Herhangi cerrahi ameliyat gibi komplikasyonlar meydana gelebilir. Karotid anjiyoplasti ve stentleme ile bağdaştırılabilecek bazı komplikasyonlar:felç ya da ministrok (geçici iskemik atak, TIA). Anjiyoplasti sırasında kateter üzerinde oluşabilecek kan pıhtıları serbest kalıp beyne gidebilir. Bu riski azaltmak için operasyon sırasında hastaya kan inceltici verilir. Kateterin kan damarları yoluyla ilerlemesi sırasında atardamardaki plaklar yerinden çıkarsa felç riski oluşturabilir.
  • boyun atardamarının yeniden daralması (restenoz). Karotid anjiyoplastinin en büyük dezavantajlarından biri ameliyattan sonra birkaç ay içinde atardamarın tekrar daralabilmesidir. Stentler, restenoz riskini azaltmak için tasarlanmıştır.
  • kan pıhtılaşması. Anjiyoplastiden haftalar veya aylar sonra stent içinde kan pıhtıları oluşabilir. Bu pıhtılar felç ya da ölüme sebebiyet verebilir. Stentte pıhtı oluşumunun engellenmesi için reçeteyle verildiği üzere aspirin, clopidogrel (Plavix) ve diğer ilaçların kullanımı önem arz eder.
  • kanama. kateterin takıldığı bacak bölgesinde kanama meydana gelebilir. Genellikle sadece morarmayla sonuçlanır fakat bazı durumlarda ciddi kanama oluşur ve kan nakli ya da cerrahi müdahale gerektirir. 

Nasıl hazırlanılır

Önceden planlanmış anjiyoplasti öncesi doktorunuz medikal geçmişinizi gözden geçirir ve fiziksel bir muayene uygular. Aynı zamanda aşağıdaki prosedürlerden bir ya da birkaçının uygulanması gerekebilir:

  • ultrason. beyne giden kan akışının ve tıkanmış atardamarın görüntülerini almak için (ses dalgaları yoluyla) bir tarayıcı alet boyun atardamarının üzerinde gezdirilir.
  • manyetik rezonans anjiyografi (MRA) veya bilgisayarlı tomografi anjiyografi (CTA). Bu testler manyetik bir alanda radyofrekans dalgaları ya da X-ray ışınları kullanarak kan damarlarının son derece detaylı görüntülerini sunabilir.
  • Karotid anjiyografi. Bu muayene sırasında kontrast madde (röntgen filminde görülebilir) damarın görülür hale gelip incelenebilmesi için atardamara enjekte edilir.

Anjiyoplasti öncesi hastaya yeme içme konusunda talimatlar verilir. Ameliyattan önce zaten hastanede kalıyorsanız hazırlıklarınız farklı olabilir.

Ameliyattan önceki gece:

  • kullandığınız ilaçlar konusunda doktorun talimatlarına uyun. diyabet ilacı ve kan inceltici ilaçlar kullanıyorsanız doktorunuz bırakmanızı isteyebilir.
  • küçük su yudumlarıyla sadece onaylanan ilaçları alın.
  • ameliyat sonrası eve dönüşü planlayın. Anjiyoplasti genellikle hastanede 1 gece kalmayı gerektirir ve ertesi günü uyuşturucuların devam eden etkisi yüzünden araba kullanamazsınız.

Nelerle karşılaşabilirsiniz

Karotid anjiyoplasti cerrahi olmayan bir prosedür olarak düşünebilir çünkü ameliyattan daha az invaziftir. Kasıktaki bir damarda küçük kesik dışında vücudun herhangi bir yeri kesilip açılmaz.

Genel anestezi gerekli değildir, yani operasyon sürecinde hasta uyanık olur. Damariçi kateter (IV) yoluyla hastanın geçşeyip rahatlaması için sıvı ve ilaç verilir. 

Operasyon öncesi

  • Röntgen odasına alınırsınız ve sizden bir masaya uzanmanız istenir. Boyun atardamarlarının görüntüleri çekilirken rahat ve hareketsiz kalmanız için kafanızı fincan şeklinde bir başlığa koyarsınız.
  • kasık bölgesi traş edilir ve antiseptik solüsyonla temizlenir. Steril bir örtü ile hastanın üzeri kapatılır.
  • kasık bölgesini uyuşturmak için lokal anestetik enjekte edilir.
  • kalp atış hızı ve ritmi, operasyon sırasında küçük elektrot pedleri göğse yerleştirilerek gözlemlenir.

Operasyon esnasında

Uyuşturucu verildikten sonra doktor genellikle kasık bölgesindeki femoral atardamarda delik açar. Anjiyoplasti ve stentleme prosedürlerinin sonraki aşamaları:

  • atardamara küçük bir tüp (şet) yerleştirilir. Daha sonra röntgen rehberliğinde boyun atardamarının daralmış kısımlarına doğru bir kateter sokulur. Atardamarların içinde sinir uçları olmadığı için hasta kateteri hissetmez.
  • kontrast madde kateter yoluyla boyun atardamarına enjekte edilir ve yüzün bir tarafında geçici bir sıcaklığa yol açabilir. Enjekte edilen bu madde tıkanık damar ve beyne kan akışının detaylı görüntülerini sağlar.
  • şemsiye şeklinde bir filtre yerleştirilir. Filtre (embolik koruma cihazı), tıkanık bölgenin ilerisine yerleştirilir ve böylece operasyon sırasında damarın tıkanık bölgesinde kopup gidebilecek kalıntıları yakalar.
  • balon tıkanık bölgeye sokulur ve şişirilerek plakların kenarlara itilmesi ve damarın genişlemesi sağlanır.
  • küçük metal gözenekli bir tüp (stent) açılan damara yerleştirebilir. Genişletilmiş stent atardamarın tekrar tıkanmasının engellenmesine yardım eden bir yapı görevi görür.
  • filtre, şet ve kateter çıkarılır. Kanamayı önlemek için kateterin takıldığı bölgeye baskı uygulanır.

Prosedür tamamlandıktan sonra, kanamayı durdurmak için baskı yapılması için bir süre hareketsiz yatmalısınız. Daha sonra iyileşme odasına alınacaksınız.

Operasyon sonrası

Kateter takılan bölgede kanamayı önlemek için hastane odası ya da iyileşme odasında birkaç saat hareketsiz yatmanız gerekir. Operasyondan sonra boyun atardamarının ultrasonu çekilebilir. Çoğu kişi ameliyat tamamlandıktan sonra 48 saat içinde taburcu edilmektedir.

Sonraki birkaç gün kateter bölgesi hassas, şiş ve morluklar içinde kalabilir. Kesik bölgesinde hafif derecede renk değişimi veya küçük bir şişlik oluşabilir. Rahatsızlık için doktorun reçeteyle vermesi durumunda, gereken dozlarda asetaminofen (Tylenol, diğerleri) ve diğer ilaçları alabilirsiniz.

Yorucu fiziksel aktivitelerden ve 10 pounds (4.5 kilogram) üzerindeki ağırlıkları kaldırmaktan operasyon sonrası ilk 24 saat içinde kaçınmanız gerekebilir.

Sonuçlar

Çoğu kişide karotid anjiyoplasti ve stentleme tıkanık damardaki kan akışını artırır ve felç risk ve semptomlarını azaltır.

Yürümekte veya konuşmakta zorluk çekmek, vücudun bir tarafında uyuşukluk gibi ameliyattan önceki semptomlarınız tekrarlamaya başlarsa acil tıbbi yardıma başvurun, derhal doktorunuzla görüşün.

Karotid anjiyoplasti ve stentleme herkes için uygun bir tedavi yöntemi değildir. Doktorunuz, faydaları risklerine göre ağır basıyorsa operasyona karar verebilir. Karotid anjiyoplasti, geleneksel karotid ameliyatından daha yeni bir uygulama olduğu için uzun vadeli sonuçları hala inceleme altındadır. Doktorunuzla ameliyat sonrası hangi sonuçlarla karşılaşabileceğiniz ve ne tür takibin gerekli olduğu hakkında konuşun.

Bazı yaşam biçimi değişiklikleri sonuçların iyiye gitmesine yardımcı olacaktır:

  • sigara içmeyin.
  • kolestrol seviyenizi düşürün.
  • sağlıklı bir kiloda kalın.
  • diyabet, tansiyon, uyku apnesi gibi diğer sorunları kontrol altında tutun.
  • düzenli egzersiz yapın.

Sağlık Editörü

Total
0
Shares
Related Posts

Dörtlü Tarama Testi Nedir?

Aynı zamanda dörtlü marker veya en kısa haliyle dörtlü test olarak bilinen dörtlü tarama testi hamile bir kadının kanındaki maddelerin seviyelerini ölçen bir doğum öncesi testidir.

Mikroalbümin Testi Nedir?

Mikroalbümin testi idrardaki çok az seviyelerdeki bir kan proteini (albümin) tespit etmek için kullanılan bir testtir. Mikroalbümin testi, böbrek hastalığı riskine sahip kişilerdeki erken böbrek hasarı belirtilerini belirlemek için kullanılır.
Read More

İdrar Sitoloji Testi

İdrar sitoloji testi idrarda anormal hücrelerin araştırıldığı bir uygulamadır. İdrar kanalı kanserlerini teşhis etmek için diğer test ve prosedürlerle birlikte uygulanır.
Total
0
Share