500 Hastalık İçin Gen Testi

Acıbadem Hastanesi Genetik Tanı Merkezi ‘nde yapılan küçük bir testle, ileride bazı hastalıklara yakalanma riskinin başkalarına göre ne kadar fazla olduğu ortaya çıkıyor. Test tükürükle yapılıyor.

Kan alınmıyor,röntgen çekilmiyor,o sıkıcı MR aletlerine girmenize de gerek kalmıyor. Sadece küçük bir miktar tükürmeniz gerekiyor. O materyal,Acıbadem Hastanesi tarafından ABD ‘ de bir genetik laboratuvarına gönderiliyor. Tükürükten alınan genetik bilgiler değerlendiriliyor. Bir ay gibi kısa bir sürede hangi hastalıklara yatkınlığın olduğu ortaya çıkıyor. Sonrasında ise bu konuda yapılması gerekenlerle ilgili danışmanlık bilgisi veriliyor. Programın adı,Kişiselleştirilmiş Genetik Tıp. Kalp krizinden diyabete,kolon kanserinden Alzheimer ‘ e kadar pek çok hastalığın olasılığına bakılıyor. Testin fiyatı ise 2 bin lira civarında. . .

Check Up Yaptıranlar Sağlıklı
Acıbadem Genetik Tanı Merkezi ‘ ndeki çalışmaları yürüten hekimler;Çocuk Genetik Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Yasemin Alanay,Genetik Tanı Merkezi Müdürü Doç. Dr. M. Cengiz Yakıcıer,Sağlık Yönetimi ve Medikal Koçu,VÎP Protokol Yöneticisi Dr . Özlem Cankurtaran hem testlerin yapılması aşamasında kişilere danışmanlık veriyor hem de sonrasında nasıl bir yol izleyeceklerini gösteriyor. Doktor Yakıcıer,"Genetik checkup yaptıranlar normalde sağlıklı kişiler ama ilerideki yıllarda da sağlıklı kalmak istiyorlar ve bu nedenle genetik yatkınlıkları olan hastalıkları öğreniyorlar . Biz de burada sadece olasılıklara da bakmıyoruz. Mesela hastanın bir kanseri var ama bunun sağaltımı konusunda kemoterapi işe yarayacak mı,bu da öğrenilebiliyor "diyor.

Genler Yaşam Kalitesini Belirtiyor
Dr. Özlem Cankurtaran tam bu noktada geldikleri aşamayı,genetik tanı merkezinin kurulma öyküsünü anlatıyor:"Hastanede özel bir checkup ve sağlık danışmanlığı yapalım dedik. Bunun için özel bir dosya hazırladık. Bütün branşlardan genetik yatkınlıkları ele verecek somlar aldık. 250 sorumuz vardı. Bize gelen kişiye bunu veriyorduk ve o da yanıtlıyordu ve neye bakmamız lazım diye ortaya bir liste çıkartıyorduk. Ancak bu genetik test uygulaması çıkınca en çok ben sevindim,çünkü testin sonuçlan önemli bir eksiği kapatıyor. Hastalıklara yatkınlık,hangi ilacın ne durumda kullanılacağı ve kişinin nasıl beslenmesi gerektiğiyle ilgili de bilgi veriyor. Bu benim yaptığım dosyalama işini kolaylaştırdı. "Doktor Yasemin Alanay ise tedavi edici tıbbın yanı sıra artık öne çıkanın öngörücü ve önleyici tıp olduğuna dikkat çekiyor. Alanay,"Tedavi edici tıbbın çok pahalı olduğunu gördük. O nedenle tedavi etmekten önce insanların sağlıklı kalmalarını sağlayalım eğilimi var artık "diyor. Alanay ‘ a göre;genetik farklar hastalıklara yakalanmamızı da onlara nasıl yanıt vereceğimizi de belirliyor. Tam da bu nedenle bir kişi meme kanseri olup 3 ayda ölüyor,bir diğeri 10 ise sene yaşıyor.

Hangi Hastalığın Bilgisini Veriyor ?
Tükürük örneğimiz bir tüpün içine alınıyor,çünkü tükürüğümüze ağzımızın içindeki hücreler dökülüyor. Hücrelerin içinde çekirdek ve onun için de DNA var. Genetik Laboratuvarında o hücrenin içindeki DNA ‘ ya bakılıyor. Yapılan test 4 ayrı sonuç veriyor. Birincisi;Tip 2 diyabet,Alzheimer,sarı nokta,kalp damar hastalıkları,kolon,meme,deri,akciğer kanseri,lösemi,bazı kas hastalıkları ve obezitenin de içinde bulunduğu 20 hastalık için kişinin yatkınlığını gösteriyor. Bu şu anlama geliyor:Diğer insanlara kıyasla kişinin bu hastalıklara yatkınlığı daha yüksek. Bu risklerin çıkması kişinin mutlaka bu hastalıklara yakalanacağını göstermez. Ancak ileriye yönelik olarak motivasyona ihtiyacı olduğuna dair önemli bir bilgidir. Sigara içiyorsanız ve akciğer kanseri riskiniz varsa,belki sigarayı bırakmanız gerekebilir gibi önleyici seçenekler sunuyor.

Hamileler İçin İpucu Veriyor
Testin 2 . Kısmında tek gen hastalıkları var. Anne babanın taşıyıcı olup çocuklarda da çıkabilecek olan Akdeniz ateşi ve anemisi gibi. Ayrıca sadece Ortadoğu ve Doğu Akdeniz ‘ de görülen 75 çeşit taşıyıcılığa da bakıyor. Bu test,yeni evlenen çiftler,hamile kalmak isteyenler için önemli ipuçları veriyor. Bir de yetişkinlerde "kan sulandırıcı ilaçlar ve kolesterol ilaçlarının da içinde bulunduğu hapların bazılarında yan etki çıkıp çıkmayacağına ya da doz düzenlemesi gerekir mi? "sorusunun yanıtına bakılıyor.

Sağlık Editörü

Total
0
Shares
Related Posts
Total
0
Share