Gamma Knife nasıl bir yöntemdir?
Gamma Knife radyocerrahisi,tek seferde yüksek yoğunluktaki ışının kafatası içindeki hastalıklı bölgeye uygulanması şekli. İngilizce ‘knife’kelimesi ‘bıçak’anlamına geliyor,ancak Gamma Knife bir bıçak değil. Cerrahi yöntemde kullanılan bıçak yerine burada gamma ışınları ile hastalıklı alan yok ediliyor. 201 gamma ışını kaynağından çıkan ışın demetleri,hastalıklı bölgede odaklanıyor ve bu şekilde hastalıklı bölge yok edilirken çevredeki normal beyin dokusu korunuyor.
Hangi kanser türlerinde ya da hastalıklarda uygulanıyor?
İyi huylu ya da kötü huylu beyin tümörlerinde,beynin damarsal bozukluklarında,damar yumaklarında,yüz ağrılarında,bir kısım sara hastalığında kullanılıyor. Bazen tümöre,bazen de cerrahi müdahaleden sonraki kalıntıya uygulanıyor. Amaç,tümörlerin büyümesinin durdurulması,zaman içinde giderek küçülmesinin sağlanması. Bu bir ameliyat değil.
Gamma Knife’ın diğer radyocerrahi yöntemlerinden farkı nedir?
Bu yöntem sadece beyinde kullanılıyor. Gamma Knife’ın beyin için en büyük avantajı tedavi sırasında hastanın kafasını oynatamaması. Hem kafa,hem de radyasyonu veren kaynak sabit olunca,sağlıklı dokuların riski minimuma iniyor. Bilimsel veriler,beyin tümörlerinde en çok denenmiş olan bu yöntemin başarılı sonuçlarını ortaya koyuyor. Ayrıca Gamma Knife hastaya bir defa uygulanıyor.
Gamma Knife’ın diğer yöntemlere göre üstünlüğü nedir?
Gamma Knife tedavisinde hastanın başı bir çerçeve ile sabitleniyor. Ayrıca ışın uygulayan kaynaklar oynamıyor. Bu teknikle kafatası içindeki hedef nokta en küçük bir sapma olmadan ışınlanabiliyor. Diğer tekniklerde hasta başını oynatabileceği için bunu saptamak amaçlı ek radyasyon uygulamasını gerektiren kontroller gerçekleştiriliyor. Gamma Knife ile sadece beyin içi bozukluklarda tedavi yapılıyor. Bu konuda yılların getirdiği bir uzmanlaşma söz konusu. Gamma Knife 1968 yılından bu yana tüm dünyada 500 binden çok hastaya uygulandı. Günümüze kadar bu tekniğin etkinliğini gösteren binlerce tıbbi makale yayınlandı.
Tedavi ne kadar sürüyor?
Çerçeve takıldıktan sonra MR çekiliyor,anjiyografi yapılabiliyor. Hesaplamalar yapıldıktan sonra tedavi başlıyor. Hastalığın durumuna göre 15-20 dakika ya da 2-3 saat sürebiliyor. Aynı gün hasta evine gidiyor,günlük hayatına devam ediyor.
Doç. Dr. Selçuk Peker