Hemen hemen hepimizin başından geçmiştir 20 yaş diş ağrısı… Dolayısıyla hepimizinde konuyla ilgili anlatacak iyi veya kötü anıları da vardır.
Taş Devrinden Bilgisayar Çağına…
Geçmişten günümüze kadar yapılan araştırmalarda zamanla insanoğlunun çene yapısının eskiye nazaran küçüldüğü tespit edilmiştir. Eski çağlarda insanlar günümüze göre daha sert gıdalarla beslendikleri için çene gelişimleri daha fazla uyarılmaktaydı ve buna bağlı olarak çenelerde yer darlığı olmadığından 20 yaş dişleri pek nadir gömülü kalıyordu. Ancak günümüzde insanoğlu,çok yaygın olarak eskiye göre daha yumuşak gıdalarla beslenmekte ve çene gelişimleri 20 yaş dişleri sürmeden durmaktadır. Dolayısıyla 20 yaş dişleri genelde gömülü kalmaktadır.
Gömülü Dişler Hangi Hastalıklara Sebep Olur?
Gömülü kalan 20 yaş dişleri sürme zamanları geldiğinde etraflarındaki dokulara baskı uygulayıp ağrıya neden olabilirler. Ağrı ile birlikte genelde çevre dokuların enfeksiyonuda görülür. Enfeksiyona bağlı ağız içinde apse gelişebilir. Buna bağlı olarak ağız açmada kısıtlılık (trismus),yemek yemede zorluk,hatta yutkunmakta ve nefes almada güçlük çekilebilir. Bu durumda,çekim öncesi antibiyotik tedavisi ve mevcut apsenin drenajı yapılmalıdır.
Gömülü kalan 20 yaş dişleri nadir de olsa (%1-3) çene içinde kistlere veya tümorlere neden olabilirler.
Bu durumda gömülü dişle birlikte,onun oluşturduğu kist veya tumör de alınmalıdır. Bazı hastalarda gömülü kalan 20 yaş dişleri diğer dişlerin yer değiştirmesine ve buna bağlı olarak mevcut dişlerde çapraşıklığa neden olurlar. Bu dişlerin cerrahi olarak alınması,çene içinde bulundukları konumlara bağlı olarak
çok kolay olabileceği gibi zor da olabilir. Ancak başarılı bir cerrahi işlem,doğru planlama ve uzman hekim gerektirmektedir.
Ne Kadar Zamanda İyileşir?
20 yaş diş ağrısı şikayeti ile gelen hastaların önce klinik ve radyolojik muayeneleri,daha sonra lokal veya genel anestez altında operasyonları yapılır. Operasyon sonrasında ortalama iyileşme süresi 1 hafta kadardır. Bazı hastalarda bu 1 hafta süresince yüzde şiş ve/veya hematom görülebilir. Ancak bu durum günlük hayatı etkilemeyecek kadar azdır.
Komplikasyonları Nelerdir?
Her cerrahi işlemde olduğu gibi 20 yaş cerrahisinin kendine özgü komplikasyonları oluşabilir. Bu komplikasyonlar arasında sinüzit,gömülü dişin işlem esnasında sinüs içine kaçması,komşu dişlerin hasar görmesi,alt çenenin içinden geçen dudak sinirinin zarar görmesine bağlı olarak dudakta uyuşma hissi ve operasyon sonrası enfeksiyon sayılabilir. Bu komplikasyonların oluşma olasılığı,işlem uzman bir hekim tarafından yapılırsa çok daha azdır. 20 yaş cerrahi diş çekimi,uzman hekimlerin elinde sizin de kabusunuz olmaktan çıkabilir.
Dr. Necip fazıl Erdem