Okul öncesi göz muayenesi şart mıdır?

Okul başarısı için çocuklarda göz muayenesini yaptırın.Çocuk net göremiyorsa okulda başarısız olması normaldir.

Gözdeki refraksiyon kusurlarının saptanması ve görme gelişimine etkilerinin takip edilebilmesi açısında 1,3 ve 5 yaşlarında göz muayenesi öneriyoruz. Çocuklar büyüme çağında oldukları için gözlerinde de büyüme olur,gözlerdeki büyüme refraksiyon kusurlarında değişime neden olabilir. Örneğin,okul öncesi dönemde hipermetrop olan bir çocuk zamanla hipermetropiyi sıfırlayıp daha sonra da miyop olabilir. Buluğ çağında hızla boy atarken çocuklarda sıklıkla uzağı net görememe şikayeti ile miyopi gelişir.

Okul öncesi çocuklara ne tür görme taramaları yapılır?
Çocuklarda tarama testi olarak en yaygın kullanılan,görme keskinliğinin uygun bir görme eşeli ile ölçülmesidir. Harfleri tanıyan çocuklarda erişkinlerde kullanılan görme eşelleri ile okul öncesi dönemde çocuğun tanıyıp isimlendirebileceği farklı boyutta şekillerden oluşan görme eşelleri ile tarama yapılabilir. Bu taramayı okullarda öğretmenler,evde anne babalar yapabilir. Bir göz hekimi tarafından yapılan tam göz muayenesinin yerine geçmez ancak profesyonel yardım alınması gereken bir sorun var ise bunu keşfetmekte yardımcı olabilir.

Görme bozuklukları okul başarısını ne kadar etkiler?
Okul başarısını etkileyen birçok faktör vardır,ama duyularımızı optimal kullanmamız tabi ki öğrenme hızımızı artırır. Uzağı ve yakını rahat görebilen,gözlerini koordine bir şekilde uzak ve yakın görüş için kullanabilen bir çocuk,öğrenmek için görme duyusunu optimal bir şekilde kullanabilir;bu da okul başarısını yükseltir.

Aileler çocuklarındaki göz bozukluğunu nasıl fark edebilirler?
İyi göremeyen çocukta bazı davranışsal belirtiler ortaya çıkabilir. Miyopisi olan bir çocuk uzağa bakarken gözlerini kısar,televizyonu hep yakından izlemek ister. Gözünde kayması olan çocuk rahat göz kontağı kuramaz,güneşli havalarda tek gözünü kapatır,okurken veya televizyon seyrederken kafasını bir tarafa çevirebilir. Yüksek hipermetropisi olan çocuk okurken çabuk yorulmaktan,göz ağrısından,başağrısından şikayet edebilir. Her göz bozukluğu olan çocuk belirti vermeyebilir. Özellikle tek gözü iyi gören çocuklar,gözlerinde hafif veya orta derecede refraksiyon kusuru olan çocuklar normal davranabilir ve hiçbir belirti vermeyebilirler.

Çocuklarda ilk göz muayenesi ne zaman yaptırılmalıdır?

Yeni doğan bir çocuğa ilk doğduğunda çocuk doktoru tarafından bir göz taraması yapılması gerekir. Bu taramada göz ve göz kapaklarında şekilsel bir bozukluk var mı,bebeğin gözbebeğindeki ışık yansımaları simetrik mi kontrol edilir. Bir anomali saptanırsa göz muayenesi önerilir. Ailesinde genetik geçişli göz problemleri olan,problemli seyretmiş bir hamilelik sonrasında doğmuş,doğum sırasında problem yaşamış ve başka sistemik hastalıkları olan bebeklerin ilk üç ay içinde bir göz doktoru tarafından görülmesinde fayda vardır. Normal şartlarda ilk muayenenin her çocukta rutin olarak bir yaşında yaptırılması uygundur. Bir yaşında istememizin sebebi çocuklarda görme gelişiminin ilk sekiz yaş boyunca devam eden bir süreç olmasıdır. Görme gelişimini engelleyecek herhangi bir kusur varsa erken teşhisle ve uygun tedavi ile bu kusur giderilir.

Çocuklarda en çok görülen göz problemi hangisidir?

İlk bir yaş içinde aşırı göz sulanması ile belirti veren gözyaşı kanalı tıkanıklıkları sık görülebilir. Şaşılık ve refraksiyon kusurları ve bunlara bağlı gelişen göz tembelliği diğer sık izlenen durumlardır. Çocuklarda yüzde 4 oranında göz tembelliği gelişir. Göz tembelliği önlenebilir bir görme kaybıdır. Özellikle 1 yaşında yapılan muayeneyle göz tembelliğine neden olabilecek problemler erken saptanabilir. Göz tembelliği bir belirti vermez. Ağır bir problem yoksa çocuklar bir şeyden şikâyet etmezler,aileler de bunun farkına varmazlar.

Göz tembelliği nedir ve tedavisi nasıl uygulanır?
Göz tembelliği bir gözün ya da her iki gözün,görme gelişiminin eksik kalması demektir. Göz tembelliğinde en etkili tedavi kapama tedavisidir. Görme gelişiminin iyi olabilmesi için,gözlerin eşit ve net görüntü yakalaması ve iki gözün de aynı anda aynı objeye bakabilmesi gereklidir. Tembelliğin erken farkedilmesi tedavi sürecinin kısalmasını ve tedavi başarısının yükselmesini sağlar. Hafif dereceli tembellikte sadece gözlük tedavisiyle gözün görmesi diğerine eşitlenebilir. Ağır derecede tembellikte ise sadece gözlük yeterli olmaz,iyi gören gözün kapatılıp,az gören gözün çalıştırılması gerekir. Bu tedavinin başarılı olabilmesi ailenin ve çocuğun tedaviye gösterdiği uyuma bağlıdır. Tembellik problemi olan çocuk iyi gören gözünün kapatılmasını reddedebilir. Çocuğu tedaviye ikna etmek gerekir. Ağır tembellik yoksa,alternatif diğer yöntem ile iyi gören göze damla damlatılarak gözün yakını odaklama yeteneği engellenir ve az gören göz,yakın görüşte kullanılmaya zorlanabilir. Ama en etkilisi kapama tedavisidir.

Çocuklarda sık rastlanılan diğer göz sorunları nelerdir?
Çocuklarda çeşitli refraksiyon kusurları olabilir. Bu kusurlar aslında bozukluk olarak nitelendirilemez. Gözün boyutu ve şekliyle alakalı olarak her gözün odaklama yapmadan net görebileceği bir mesafe veya odak uzaklığı vardır. Ayrıca gözler odak uzaklıklarından daha yakın mesafeleri odaklama güçlerini artırarak net görebilirler. Odak uzaklığına göre gözler hipermetrop (uzak odaklı veya uzak görüşlü) ve miyop (yakın odaklı veya yakın görüşlü) olarak sınıflanabilir. Bebeklerin çoğu doğumda hipermetroptur ancak çocuk büyüdükçe gözde büyür,bazen odak mesafesi kısalır,göz miyop yani yakın odaklı hale gelebilir. Bazen tabloya astigmatizma da eklenebilir. Astigmatizma da yine gözün şekliyle alakalıdır,göz yüzeyinin farklı eksenlerde eğiminin farklı olması ve buna bağlı olarak ışığı tüm eksenlerde eşit miktarda odaklayamamasından kaynaklanır. Çocuklarda okul öncesi dönemde düşük dereceli hipermetrop,astigmat ve miyoplar genellikle hiçbir sorun yaratmaz. Ancak,görme gelişiminin normal seyredebilmesi açısından belirli derecelerin üzerindeki refraksiyon kusurları ve gözler arasındaki refraksiyon kusuru farklılıkları uygun gözlüklerle düzeltilmelidir. Aksi durumda göz tembelliği gelişir.

Şaşılık çok rastlanan bir sorun mudur?

Şaşılık toplumda yüzde 4 oranında görülen bir problemdir. ilk 3 ayda geçici şaşılıklar doğal olarak izlenir,kalıcı olanların çoğunda belirgin bir neden bulunamaz. Refraksiyon kusurlarında özellikle hipermetroplarda uygun gözlük takılmadığında şaşılık gelişebilir. Görmeyi azaltan diğer göz hastalıkları;beyinde göz hareketlerimizi kontrol eden merkezlerdeki problemler,tiroid bezi hastalıkları ve göze yönelik şaşılığa neden olan bazı cerrahi girişimler olabilir. Birde yalancı şaşılık dediğimiz oldukça sık izlediğimiz durum vardır;bazı çocuklarda yüz yapısı şaşılık varmış gibi izlenim verir. Burun kökünün geniş olması,gözlerin iç kısmında epikantus dediğimiz ekstra bir cilt katlantısı olması,gözlerin birbirine çok yakın veya uzak olması bu izlenimi yaratır.

Gözlük kullanımında çocuklar ne tür problemlerle karşılaşırlar?
En sık karşılaştığımız problemler çocuğun gözlüğü takmak istememesi,gözlüğünün üzerinden bakması ve gözlüklerin sık kırılması veya deforme olmasıdır. Çoçuğun gözlükle bütünleşebilmesi için gözlüğünü sevmesi,gözlüklü halini sevmesi,gözlükle daha iyi görmesi ve gözlüğün onu fiziksel olarak rahatsız etmemesi gerekir. Çocuklar büyüme çağında oldukları için numaraları sık değişir. Net görüntü açısından,gözlük numaralarında değişme varmı,gözlüklerde deformasyon veya çizilme var mı diye sık sık kontrol edilmesi gerekir. Çocuğun gözlükten fiziksel olarak rahatsız olmaması için çerçeve seçimi dikkatli yapılmalı;çocuğun burnunu sıkmayan,kulağına iyi oturan,yüz şekline uyan,hafif bir çerçeve seçilmeli ve yine aynı şekilde hafif camlar tercih edilmelidir.

Dr. Sabahat Karakaşlılar

Total
0
Shares
Related Posts

Kekemelik Yetişkinlikte Düzelir Mi?

Kekemeliğe tıbbi yaklaşım kekemeliğe tıbbi bir bozukluğun neden olduğu görüşü 1930'lu yıllarda oldukça yaygınlaşmış ve kekemeliğin bedensel bir bozukluğun bir belirtisi olduğuna inanılmıştır.

Erkek Çocuk Geç Konuşur Demeyin

Bin çocuktan 3'ü işitme kaybı ile doğuyor. Duyamamak, konuşamamayı da beraberinde getiriyor. Konuşmanın öğrenildiği 4 yaşa kadar işitme kaybının olması bir daha asla konuşamaması tehlikesi yaratır.

Tüp Bebek Tedavi Sırasında Karşılaşılan Sorunlar

Tüp bebek yöntemi, kadından toplanan yumurtaların vücut dışında, laboratuvar ortamında eşinden alınan spermlerle döllendirilmesi ve oluşan embriyoların 2 ile 5 gün sonra tekrar kadın rahmine yerleştirilmesidir.
Total
0
Share