Kış mevsimi,virüsleriyle beraber geliyor. Gripten nezleye,bronşitten ishale kadar birçok hastalığa yol açan bu virüsler,özellikle çocukları etkiliyor. Bir kısmından aşı ile korunmak mümkün olsa da,en yararlı yöntem,el hijyenine dikkat etmek. İnsanlar öksürürken,hapşırırken elleriyle ağızlarını kapatıyor. Ardından elleriyle kapı kollarına,asansör düğmelerine ya da telefon ahizesine dokununca,oralara da virüs bulaşıyor. İşyerlerinde daha da dikkat edilmesi gereken bu hastalıklardan korunmanın önemli yolu,içinde bulunulan ortamın sıkça havalandırılması oluyor. Kış hastalıklarının üşütmeden kaynaklandığı düşünülse de,nedenin temelinde virüsler yatıyor. Virüsler kişiyi hasta etmek için kimi zaman sırada bekler. Bir virüs aktifken,diğerleri devreye girmiyor. Kişi iyileşirken,diğeri de fırsatını bulup yeni bir hastalık yaratıyor. Bu durum bir yarışı andırıyor.
GRİP VİRÜSÜ
İnfluenza grubu virüsler gribe neden oluyor. Bu virüslerin genleri yapboz gibi oynayabiliyor. Sekiz parçası olan bu virüsün parçaları rahatlıkla değişiyor. Bu özelliğinden dolayı da başka bir grubun virüsüyle gen alışverişi yapıyor. Zengin kombinasyonlar yapması nedeniyle vücutta tanınmıyor. Adeta yeni bir virüsle karşılaşıyormuşçasına tepki veren vücut,yeniden hasta oluyor. Bu gen alışverişi her yıl parça parça gerçekleşiyor. Ancak,60 yılda bu değişim birikiyor ve yepyeni bir virüs karşımıza çıkıyor. Geçen yıl görülen Domuz Gribi de böyle bir oluşumdan kaynaklanıyordu.
Belirtileri: Yaşlılarda ve çocuklarda daha ağır geçen bu enfeksiyonlar;halsizlik,boğaz ağrısı,burun akıntısı ve ateş gibi belirtilerle ortaya çıkıyor. Enfeksiyon,bir hafta sonra zatürreye de çevirebiliyor. Bu durumda da antibiyotikle tedavi edilmesi gerekiyor. Solunum sıkıntısı ve öksürük gibi belirtilerle hastalığın şekli değişiyor. Viral enfeksiyondan,antibiyotik kullanmayı gerektiren bakteriyel enfeksiyona dönüşüyor.
Tedavi yöntemleri: Bu virüse karşı öncelikle el temizliğine dikkat etmek gerekiyor ve yalnızca sabun yeterli oluyor. Ancak korunmak için grip aşısı yaptırmak da öneriliyor. 1 yaş altı çocuklar,65 yaşından büyükler,diyabet hastaları,kanser tedavisi görenler,kalp hastaları,ağır karaciğer ve böbrek yetersizliği yaşayanlar ile hamileler,risk grubunu oluşturuyor. Mevcut hastalıkları ve özel durumları nedeniyle bu grubun aşı olması tavsiye ediliyor. Virüsün geninde her yıl değişiklik olduğu için,grip aşılarının da yıldan yıla yenilenmesi gerekiyor. Her yıl 5-6 grip atağı oluyor,aşılanma ile en az 2 tanesine karşı bağışıklık kazanılıyor.
Hastalıktan korunmak ve kolay atlatmak için bol sıvı alınması ve taze meyve tüketilmesi öneriliyor. Ayrıca,vitamin mineral takviyesi ya da bazı bitkisel ilaçların kullanılmasına gerek kalmıyor. Çünkü bu ilaçlar kas dokusunda birikerek,alerjik reaksiyonlara da yol açabiliyor.
İnfluenza ilaçla tedavi edilebiliyor. Ancak çok kullanılan ilaçlara direnç gelişmeye başladığı için,sorun yaşanıyor. Çünkü düzensiz kullanılan ilaçlar virüsü güçlendiriyor.
ADENOVİRÜS
Adenovirüs,solunum yolu ya da gıdayla bulaşıyor.
Belirtileri: Hastalık,kusma ve ishal ile başlayıp,nezle ve grip bulguları ile devam ediyor. Bazen de nezle ve grip belirtileri ile başlayarak göz iltihabına yol açıyor.
Tedavi yöntemleri:Bu virüsün tedavisinde,semptomlara göre ilaç kullanılıyor. Virüsten korunmada el hijyeni önem taşıyor.
ROTA VİRÜS
Çocuk yaşlarda ölüme neden olan en önemli etkenlerden biri,Rota Virüs,gıdalardan bulaşıyor.
Belirtileri: Bu virüs ishal,karın ağrısı,ateş ve kusmaya yol açıyor.
Tedavi yöntemleri:Hastalıktan korunmada ve bulaşmasının önlenmesinde el temizliğine dikkat edilmesi gerekiyor. Rota enfeksiyonu geçiren kişi bir süre daha virüsü barındırıyor. En büyük risk,bebeklerin bezini değiştiren kişilerde oluyor. O kişiler de virüsü etrafa bulaştırabiliyor. Hastalıktan korunmada,aşıya büyük görev düşüyor. Ancak çocuk yine de hasta olursa,bol miktarda sıvı tüketimi öneriliyor. Çocuklar çok hassas oldukları için,hastalık tablosu birden ağırlaşabiliyor.
RİNOVİRÜS
Serin ortamı seven Rinovirüs,bu özelliği nedeniyle burna yerleşiyor. Aynı grip virüsü gibi,Rinovirüs de solunum yoluyla ya da mikroplu yüzeye dokunularak elden ağıza geçiyor. Bu nedenle bağışıklık sistemi zayıf olanlarda komplikasyon riski de yüksek.
Belirtileri: Rinovirüs,nezleye yol açıyor. 100 değişik çeşidi olan bu virüsün her yıl biri atlatılsa da,sürekli yeni bir çeşidiyle karşılaşıldığı için nezle tekrarlanıyor. Yetişkinlerde sinüzite,çocuklarda ise orta kulak iltihabına dönüşebiliyor.
RSV (RESPİRATUVAR SİNSİTYAL VİRÜS)
RSV,bebeklik ve çocukluk döneminde alt solunum yolları enfeksiyonuna sebep oluyor.
Belirtileri: Nezle benzeri belirtilerle ortaya çıkarak çocukları hasta eden RSV,geçmeyen öksürüğe ve bronşite yol açıyor. Çocuklarda zatürreye çevirebildiği için ölüme neden olabiliyor.
Tedavi yöntemleri:Zatürreden önce destek ve oksijen tedavisi veriliyor. Zatürre gelişmesi halinde hekim tarafından kültür sonuçlarına gore antibiyotik kullanımına başlanıyor.
KRUP (KRUPP)
Kreş ve yuvalarda büyük sorunlara neden olan Krup hastalığı (Krupp),çok çabuk bulaşıyor.
Belirtileri: Solunum yolunun (ağzın) üst tarafını tuttuğu için,çocukların öksürmesi havlamayı andırıyor. Öksürük çok güçlü olduğu için virüs her tarafa yayılıyor.
Tedavi yöntemleri: Tedavisi semptomlara göre yapılıyor. Solunum yollarını açmak için buhar tedavisi öneriliyor. Ayrıca,çocuğun bol sıvı tüketmesi isteniyor.
Prof. Dr. Ayşe sesin Kocagöz