Erkek Çocuk Geç Konuşur Demeyin

Bin çocuktan 3’ü işitme kaybı ile doğuyor. Duyamamak, konuşamamayı da beraberinde getiriyor. Konuşmanın öğrenildiği 4 yaşa kadar işitme kaybının olması bir daha asla konuşamaması tehlikesi yaratır.

Doğuştan işitme kaybı,doğumun hemen ardından yapılan işitme testiyle ortaya çıkabiliyor. Ancak bu testin ihmal edilmesi ve bebeğin doğru takip edilmemesi dönüşü olmayan sorunlara neden olabiliyor.

Erken doğum sağırlık riskini artırıyor
Bebeklerin dünyaya geldikten hemen sonra özel bir işitme taramasından geçmeleri gerekiyor. Bu test birçok hastanede rutin olarak uygulanıyor. Eğer bu testte bir sorun çıkarsa ikinci ve üçüncü tarama testlerinin ardından ileri düzey odyolojik testler uygulanıyor. Erken doğum,akraba evliliği ya da sarılığın çok yüksek düzeyde olması işitmede sorun olması ihtimalini artırıyor. Bu nedenle risk taşıyan bebeklerde çok daha dikkatli olunması gerekiyor.

Nasıl tedavi edilebilir?

Her iki kulağında ileri derecede duyma problemi olan çocukların 1 yaşına kadar işitme cihazı ile seslerle uyumu sağlanıyor. Uygun çocuklarda 1 yaşından itibaren ise normal bir birey gibi duymalarını sağlayan koklear implant ameliyatı yapılabiliyor. Bu ameliyat ile kayıp iç kulak fonksiyonlarının görevini gören bir cihaz kulağa yerleştiriliyor. Konuşmayı öğrenmede kritik periyod kabul edilen 0-4 yaş arasında çocukların duyamamaları konuşmayı öğrenememelerine neden oluyor. 5-6 yaşına kadar hiçbir tedavi görmeyen bir çocuğun işitme engelliler okuluna gitmekten ve işaret dili öğrenmekten başka bir çaresi kalmıyor. Koklear implant tedavisinde duymayı sağlayan işlemci cihaz bir kulağın arkasından yapılan ufak bir kesinin ardından iç kulağa yerleştiriliyor. Ameliyattan 15 gün sonra ise işlemci aktive ediliyor ve çocuk işitme becerisi kazanabiliyor. Koklear implant doğuştan ya da sonradan oluşan işitme kayıplarında güvenle uygulanabiliyor ve sağlıklı duyma sağlıyor. Duyamadığı için konuşamayan çocuklar bu sayede sağlıklı yaşıtlarının seviyesini yakalayabiliyor,iyi bir eğitim alabiliyor ve meslek edinerek hayata katılabiliyor. Halk arasında sıklıkla konuşulan "babası da geç konuşmuştu"ya da "erkek çocuk geç konuşur"gibi görüşlerin dikkate alınmaması gerekiyor. Çünkü bu görüşler tedavi için geç kalınmasına sebep olabiliyor. Eğer çocukta konuşamama gibi bir sorun söz konusu ise önce mutlaka işitmesi kontrol edilmeli. Sonrasın da ise işin psikolojik boyutu dikkate alınmalı.

Doğduğunda yapılan işitme tarama testi normal çıksa bile çocukların belli dönemlerdeki işitme ve konuşma gelişimlerinin aşağıdaki bilgiler doğrultusunda değerlendirilmeleri gerekiyor. Aksi gözlenen durumlarda ise takip şart:

1-2 Yaş Arasında

  • Sorulduğunda vücudunun bazı bölümlerini göstermeli.
  • "Topu yuvarla","Bebeği öp","Ayakkabın nerede?"gibi basit emirleri yerine getirmeli ve basit sorunları anlamalı.
  • Basit hikayeleri,şarkıları ve tekerlemeleri dinlemeli.
  • Bir kitaptan ne olduğunu sorarak resimler gösterdiğiniz de bazı nesneleri doğru olarak işaret etmeli. Her ay daha fazla yeni kelime söylemeli. Örneğin 18 aylıkken 5-20 kelimesi olmalı.
  • “Kedi nerede?","Bu ne"gibi 1-2 kelimelik bazı sorular sorabilmeli.
  • 2 kelimeyi yan yana kullana bilmeli.
  • Kelimelerin başın da birçok farklı ses kullanabilmeli.

2-3 Yaş Arasında

  • "Git dur","içinde üstünde","büyük küçük"gibi farklılıkları anlayabilmeli.
  • "Kitabını al ve masanın üstüne koy"gibi iki bölümden oluşan istekleri yerine getirebilmeli.
  • Hemen hemen her şeyin adını söyleyebilmeli.
  • 2-3 kelimelik cümleler kullanabilmeli.
  • Bir şey istediğinde ismiyle söyleyebilmeli.

3-4 Yaş Arasında

  • Başka odadan seslendiğinizde sizi duymalı.
  • Televizyonun sesini aile bireylerinin diğerleriyle aynı yükseklikte dinlemeli.
  • "Kim ?","Neden?","Nasıl?"gibi basit soruları anlamalı.
  • Anaokulunda veya bir arkadaşının evinde başına gelen bir şeyi anlatabilmeli
  • Aile fertleri dışındakiler de konuştuklarını anlayabilmeli

Doç. Dr. Arif Ulubil

Total
0
Shares
Related Posts
Total
0
Share