Halk arasında; detaylı veya ayrıntılı ultrason, ikinci düzey ultrason,renkli ultrason, ileri düzey ultrasonografi vs. adlarla adlandırılan bu ultrasonun amacı bebeğinizde olası doğumsal bir anomali (sakatlık) olup olmadığının teşhis edilmesi amacını taşımaktadır. Ek olarak, kromozomal anomalili bebeklerde bulunan belirteçlere de gerekirse bakılarak özellikle bebeğinizin Down sendromu riski yeniden hesaplanabilir.
Zamanında gerçekleşen tüm canlı doğumların yaklaşık %2’sinde, tüp bebek ile gerçekleşen hamileliklerin %3-4’ünde, akraba evliliklerinin %4’ünde doğumda sakatlık izlenebilmektedir. Bu sebeple anne yaşından bağımsız olarak, daha önce sağlıklı bebek doğursun veya doğurmasın tüm anne adayları bu ultrasona 18-23. gebelik haftaları arasında girmelidir.
Bu inceleme sırasında bebeğin başından ayağına kadar her yer tek tek incelenir. Yine Bu inceleme sırasında bebeğin plasenta,suyu ve gerekirse Doppler akımları da bakılır. Ultrasonda var olabilecek sakatlıkların teşhisinin amacı,aileyi bilgilendirme,psikolojik olarak aileyi hazırlama ve özellikle doğum sonrası acil müdahale gerektiren sakatlıklara (kalp,akciğer) müdahale edebilmektir.
Bu değerlendirmeyi Perinatoloji Uzmanı adı verilen normal kadın hastalıkları ve doğum ihtisasının üstüne gebelik üzerine (anne adayı ve bebek için) üst ihtisas yapmış hekim yapar ve rapor düzenler. Yapılan ultrasonografi sırasında olası problemlere yönelik girişimsel müdahaleleri de (Amniyosentez,Kordosentez) yine perinatoloji uzmanı yapacaktır. Dolayısı ile bu değerlendirmeler konunun uzmanı perinatoloji hekimi tarafından belirtilen haftada gerçekleştirilir. Bu yapılan değerlendirme ile büyük sakatlıkların çoğu yakalanabilmektedir.
Canlı doğumlarda sakatlık olarak en çok karşımıza kalp sakatlıkları çıktığından,bu ultrasonografi sırasında kalp değerlendirmesi önemi bir yer tutmaktadır. Bu değerlendirme sıklıkla kalbin dört odası ve çıkışlarını içermekte olup,riskli hasta grubunda veya şüpheli bulguları olan bebeklere ek olarak Fetal Ekokardiyografi adı verilen ultrason incelemesi yapılabilmektedir.
Doç. Dr. Melih atahan Güven
