Ergenler cinselliği popüler olmak için kullanıyor!

Ergenlerin sanal alemdeki davranışlarını cinsellik üzerine konumlamaları uzmanlar tarafından araştırıldı. Artık sanal alemdeki fotoğraf ve videolarda öpücük veren dudaklar,aşırı mini etekli ve cinsellik kokan pozlar kullanıyor. Çok değil,bundan 10 yıl öncesine kadar belki kısa etek bile aileden izin almadan giyilemezken,günümüzdeki ergenlerin herkesin ulaşabileceği sanal alemde,pervasız pozlar vermeleri aileleri dehşete düşürüyor. Üstelik bu davranışlar,gerçek yaşama da taşınıyor.

DİKKAT ÇEKMEK İSTİYORLAR
Ergenler neden cinselliği ön plana çıkaran davranışlar sergiliyorlar?
Onlara göre bunlar aslında sadece bir ilgi çekme,yani ‘popüler olma’ yöntemi… Eskiden daha çok başarılıöğrenciler popülerdi. Bugün ise popülerliği yakalamak için geniş bir çevreye sahip olmak ve son modadanhaberdar olmak gerekiyor. Bu nedenle ergenlerin popüler olmaları ve büyüdüklerini kanıtlamaya çalışmaları için de sadeceokulda değil,sosyalhayatlarında da bir şeyler yapmaları gerekiyor. İşte bu noktada,sosyal paylaşım siteleri biçilmiş kaftan oluyor. Fotoğraflarının çok beğenilmesi ve bu sayede genişarkadaş çevresine sahip olmaları,onların popülerliğinisimgeliyor. Ancak sıradan fotoğraflar ilgi çekmiyor. Onlar da yaşıtlarına fark atmanın tek yolunun,cinselliğini daha ön plana çıkaran yetişkinler gibi görünmekten geçtiğini düşünüyor.

KOPYA HAYATLAR
Ergenler arasında bu tip davranışlar günümüzde neden moda oldu?
Televizyonda yayınlanan,özellikle yabancıgençlik dizilerinin bunda çok büyük bir payı var. Ergenler arasında popüler olan dizilerde,genç kızlar mini etek giyiyor,makyaj yapıyor,sık sıksevgili değiştiriyor ve cinsel yaşamla genellikle ergenlik döneminde tanışıyorlar. Ülkemizdeki ergenler de izledikleri bu dizilerdeki yaşıtlarının giyim tarzlarını ve davranışlarını kendihayatlarına kopyalıyor. Oysa,bu diziler cinselliğin son derecedoğal olarak kabul gördüğü ve bu tarz giyimin yadırganmadığı Amerika ve Avrupa’da çekiliyor. Sosyo kültürel durumumuz bunauygun olmadığı için de buhayatlar kopyalandığı zaman sırıtıyor ve banal duruyor.

ART NİYETLİ DEĞİLLER
Peki nasıl göründüklerinin farkındalar mı?
Neçocuk ne de yetişkin olarak nitelenemeyen12-16 yaşındaki ergenlerin nasıl göründükleri ya da başkalarının ne kadar art niyetli düşünebileceğiyle ilgili en küçük bir fikirleri yok! Onlar arasında cinsel açıdan kendilerini teşhir etmek moda olmuş durumda. Onlar da bu modanın gönüllü takipçileri.

11-12 YAŞINDA CİNSEL TACİZE UĞRAYABİLİRLER
Ergenlerin kopyaladıkları davranışlar başlarına ne tür sorunlar açabilir?
Ergenlerinhayatlarını kopya etmeye çalıştıklarıgençlerin,ülkelerinde cinsellik olağan karşılanıyor. Hatta aileler,çocuklarına 11-12 yaşında cinsel eğitim veriyor. Oysa ülkemizde cinsellik belli bir kesimde hâlâdoğal karşılanmıyor. Abartılı cinsel davranışlar nedeniyle cinsel tacize uğrama riski yükseliyor.

DEPRESYON RİSKİ ÇOK YÜKSEK
Ergenlerin büyümüş gibi davranmaları psikolojilerini olumsuz yönde de etkileyebilir mi? Elbette bu tip davranışları,ileriye yönelik endişe vereci boyutlara ulaşabiliyor. Dış görünüme bu kadar önem vermeleri,değer yargılarının gelişmesine olanak vermeyeceği için ortaya yüzeysel düşünce yapısı çıkıyor. Yüzeysellik ön plana geçtikçe de ilerideçözümü en zor psikiyatrik durumlardan biri olan ‘narsist kişilik bozukluğu’ gibi bazı kişilik sorunları görülme riski artıyor.

KUSURSUZ SANIYOR
Narsist kişilik bozukluğunu biraz açar mısınız?
Kızların aşırı makyaj yapması,mini etek giymesi ve seksi davranışları özellikleerkeklerin dikkatini çekiyor. Ergen de kendinin ‘mükemmel’ olduğuna inanıyor. Sanal veya gerçek ortamda ne kadar çok beğenilir ve kendini ‘mükemmel’ olduğuna inandırırsa,yüzeysel bir kişilik yapısı gelişme riski de o kadar artıyor. Ayrıca,ileride karşılaşacağı sorunlara göre,eğer ailede genetik özellikler de varsa,depresyon,anksiyete ve panik atak gibi diğerhastalıklar da ortaya çıkabiliyor.

VAAZ VERMEYİN DİYALOG KURUN!
Gençlerde imaj kişilik bozukluğu ne tür sorunlar oluşturabilir?
Gençler,ergenlik döneminde seksi fotoğrafları,giyim tarzı ya da davranışlarıyla popüler olduğu için yetişkin döneminde de bunun devam edeceğini düşünüyor. Bunun sonucunda da,örneğin kendisini mükemmel gördüğü için yeterli eğitimi olmasa bile üst düzeyde eğitim isteyen bir işe başvuruda bulunabiliyor. Kabul edilmediğinde de ‘Benim gibi mükemmel bir elemanı nasıl işe almazlar?’ diyerek karşı tarafı suçluyor. Ailesi tarafından ergenlik döneminde hemen her isteği karşılanmışsa yetişkin dönemde bunun devam ettirebilmek adına her türlü entrikaya girebiliyor.

İstekleri olmayınca nasıl bir tepki veriyor? Ruhsal anlamdaki iyileşme süreci nasıl bir gelişim gösteriyor?
İstedikleri olmayınca da,kendisinin vazgeçilmez biri olduğuna inandığı için diğer kişilerden çok daha fazla ruhsal darbe alıyor. Bu kişiler suçu hep karşı tarafta buldukları için iyileşme süreci normal popülasyona göre hem daha zor oluyor,hem de daha uzun sürüyor.

EMRETMEYİN
Ergenlerin cinselliği ön plana çıkaran davranışlar sergilememeleri için nasıl bir yol izlemeliyiz?
Anne-babalar bundanrahatsızlık duyduklarında emir içeren cümleler kullanmamalı. Onunla olan diyaloğu ‘vaaz’ verme formatından çıkarmalı ve konuşmayı monolog değil,karşılıklıiletişimin olduğu diyalog haline getirmeye çalışın. Örneğin;beğenmediğiniz bir kıyafet giydiyse ‘Hayır böyle çıkamazsın’ şeklindeki emir kipinden kaçınmalısınız. Ona,bu tarz davranmanın getirebileceği riskleri vaaz vermekten uzak bir şekilde anlatmaya çalışmalısınız.

BÜYÜMESİ NORMAL AMA SINIRI VAR
Çocuklarımıza ne zaman ‘kırmızı ışık’ yakmalıyız? Onlar büyürken nasıl davranmalı?
Çocukların büyüdüklerini kanıtlamaya çalışmaları hoş karşılanmalı. Fakat sınırın nerede başlayıp nerede bittiği ona mutlaka hatırlatılmalı. Çünkü kendi kararlarını verme hakları olsa da ‘ergen’ demek ‘küçük erişkin’ oldukları anlamına gelmiyor. Her ailenin kültürel özellikleri vehayata bakışıfarklıdır. Dolayısıyla her aile ne zaman ‘kırmızı ışık’ yakması gerektiğine kendi değer yargılarına göre karar vermeli. Çocuğuyla bu konuda nazikçe konuşmalıdır.

BİYOLOJİK SORUNLARI DA OLUYOR
Ergenlerin psikolojik sorunları olduğu gibi biyolojik cinsel sorunları da çoktur. Mesela;kızlarda düzensiz adet kanamaları,beyin ve yumurtalıklar arasındakiiletişim ağı yeterince olgunlaşmadığı içinsık olarak gözlenir. Ergenlerin yüzde 55-82’sinde yumurtalamanın olmadığı anormal kanamaların düzene girmesiilk adetten sonra 24 aya kadar sürebiliyor,bazılarında bu süre beş seneye kadar uzayabiliyor. Düzensiz kanamalartedavi edilmediğindegenç kızlarda kansızlığa bağlı halsizlik ve çarpıntı gibişikayetler nedeniyle yaşamkalitesi olumsuz yönde etkilenebiliyor. Adet dönemiağrılarının datedavisi,genç kızlarda günlükhayatı etkileyen bir yaklaşım. Yine bu yaş döneminde âdetler arası sürenin uzaması ile sivilce ve tüylenmede artış verileri polikistik over sendromunun erken teşhisinde büyük önem taşıyor.

Dr. Arzu Önal