Özellikle nemli havalarda yaşlılardan aşinayız "Romatizmam azdı."lafını duymaya. Peki nedir bu romatizma? Ne gibi şikayetlere yol açar? Sebebi nedir? Tedavisi nasıl yapılıyor?
Acıbadem Bakırköy Hastanesi Romatoloji Uzmanı Yard. Doç. Dr. Mehmet Karaarslan’a göre romatizma,içinde birçok hastalığı barındıran genel bir tanım. Kemik,kas ve eklemlerde şişlik,ağrı ve hareket sınırlamasına yol açan bazen iltihaplı bazen de iltihapsız olan hastalıklar da denebilir kısaca. Sadece şikayetin olduğu bölge ile sınırlı kalabileceği gibi tüm vücudu kapsayan bir hastalığın parçası da olabiliyor kimi zaman. Romatizma hakkında merak edilenleri Yard. Doç. Dr. Mehmet Karaarslan anlattı.
Alınan ilaçlar da sebep olabiliyor
Hepimiz aileden aldığımız bir genetik miras ile doğuyoruz. Doğduktan sonra karşılaştığımız veya maruz kaldığımız şartlar bu hastalıkların doğrudan sebebi olabileceği gibi patlamaya hazır olan bombanın tetikleyicisi de olabiliyor Karaaslan’a göre. Genetiğin yanı sıra yaş,cinsiyet,kaza sonrasında oluşan zedelenmeler,iklim ya da kullanılan bazı ilaçlar romatizmaya neden olan faktörler arasında. Beslenme,geçirilen mikrobik hastalıklar,stres,alkol ve sigara kullanımı gibi ek faktörler de bu hastalıkların ortaya çıkmasında etken. Bazen doğrudan romatizmal bir hastalık olmamasına rağmen diğer hastalıklar da romatizmal belirtiler verebiliyor.
Şiddetli ağrı ve eklemlerde yanma varsa
Romatizmanın en önemli belirtisi ağrıdır. Ağrının şiddeti,nasıl seyrettiği,neye benzediği,nelerden etkilenip arttığı veya azaldığına bakarak da hastalık hakkında fikir sahibi olunabiliyor. Ayrıca şişlik,kızarıklık,eklemde ısı artışı veya hareket kaybı gibi ekleme özgü yakınmalar da teşhis koymada önemli. Bazen hastalar eklem yakınmalarına ilaveten iştahsızlık,ateş,kilo kaybı gibi genel yakınmalarını da dile getirebiliyor.
Sadece yaşlılarda mı görülür?
Romatizma hastalıklarını sadece yaşlılarda görülen bir problem olarak algılamak,çok yanlış Mehmet Karaarslan’a göre. Romatizma tek bir hastalık değil,aşağı yukarı 150 farklı hastalığı içeren bir grubun genel ismi aslında. Bu hastalıkların bazıları ileri yaşlarda daha sık görülür. İltihaplı romatizma daha genç yaşlarda,kireçlenme veya kemik erimesi gibi durumlara neden olan romatizma çeşitleri ise daha ileri yaşlarda görülüyor. Ancak teşhis konulurken sadece yaşa göre bir karar vermek mümkün değil.
Kilo almayın
Fazla kilolar bel ve bacaklara binen yükü artırıyor ve eklem harabiyetine neden oluyor. Dolayısıyla tekrar romatizma oluşma ihtimali de gündeme geliyor.
6 ayda bir dişlerinizi kontrol ettirin
Diş ve dişeti ile ilgili sorunlar romatizmada tetikleyici rol oynuyor. Bulgu vermeyen diş problemleri,gözden kaçan çürükler,dişetlerinde kanamalar da bağışıklık sistemini bozarak romatizmayı tetikleyebiliyor.
D vitamini takviyesi alın
D vitamini yetersizliği kas iskelet sisteminde kuvvetsizliğe neden olup romatizma oluşumuna zemin hazırlıyor. Bu nedenle özellikle osteoporoz sonrasında kemik ölçümlerinizi zamanında yaptırmanız ve ihtiyaç olduğunda D vitamini takviyesi almanız gerekiyor.
Stresten uzak durun: Her hastalığa neden olabilen stres,romatizmanın oluşumunda da önemli bir etken,stres bağışıklık sistemini etkileyerek ve sempatik sinir sistemini uyararak vücudun hastalıklara karşı direncinin azalmasına neden olur.
Fizik tedaviye önem verin: Hastalık aktivitesi baskılandıktan sonra gerekirse fizik tedavi ajanları da tedavide kullanılabiliyor. Fizik tedavi,bu hastaların ağrılarını gidermede,eklem hareket açıklığının ve kas gücünün korunmasında,ayrıca günlük yaşam aktivitelerinin düzenlenmesinde sıkça kullanılıyor.
Son zamanlarda moda olan doğal tedavi yöntemlerine karşı ihtiyatlı yaklaşın.
Hastalığı kabullenin
Romatizmal hastalıklar genelde kronik veya müzmin diye tanımlanan hastalıklar. Bu yüzden tedavi ile tamamen yok olmaları her zaman mümkün olmuyor. Hastanın durumuna ve hastalığın derecesine göre romatolog,fizik tedavi uzmanları,ortopedistler,algologlar (ağrı uzmanları),psikiyatristler birlikte takım olarak çalışarak tedaviyi gerçekleştiriyor. Hastanın tedavi sürecine aktif olarak katılması ve hastalığını sahiplenmesi,takip sürecine uyum göstermesi çok önemli. Bu açıdan hastanın doğru bilgilenmesini sağlayacak her girişimin de desteklenmesi gerekiyor.
Sağlık Editörü