Toplumda romatizma hakkında yerleşmiş olan "hurafeler"insanları sağlığından edebiliyor. Acıbadem Maslak Hastanesi Romatoloji Uzmanı Prof. Dr. Nuran Türkçapar,bu hastalıkla ilgili gerçekleri anlattı.
? Romatizma yaşlı hastalığıdır (YANLIŞ)
DOĞRUSU: Romatizma hastalıkları,her yaş grubunda görülen hastalıklardır. Sadece osteoartrit (eklem kireçlenmesi),osteoporoz (kemik yoğunluğunun azalması),polimiyaljiya romatika gibi hastalıklar,yaşlanmayla daha yakın ilişkili oluyor.
Ancak spor veya iş kazası ya da doğuştan bir bacağı kısa olan genç yaşta kişilerde de eklem kireçlenmesi gelişebiliyor. Kortizon kullanımı gibi ilaca bağlı,ankilozan spondilit gibi iltihabi hastalıklar veya hormonal nedenler gibi birçok altta yatan hastalığa bağlı gençlerde de kemik erimesi gelişebiliyor.
? Kaplıcalar romatizmaya iyi gelir (YANLIŞ)
DOĞRUSU:Kireçlenme olarak bilinen osteoartritte,sıcak eklem ağrılarına iyi gelirken,tüm iltihaplı romatizma türlerinde sıcak,ağrı ve iltihabı artırıyor. Bu nedenle iltihabi romatizmal hastalıklarda kaplıca önerilmiyor.
? Romatizma kimi zaman kalbi vurabilir (YANLIŞ)
DOĞRUSU: Sanılanın aksine,romatizmal hastalıkların çok azı kalbi etkiliyor. Kalbi etkileyebilen romatizmal hastalıklar içinde en bilineni akut eklem romatizması,kalp kapaklarında hasar oluşturabiliyor. Lupus kalp zarında tutulum yapabilse de tedaviyle kolayca kaybolabiliyor. Behçet hastalığı ve damar iltihabında nadiren kalp etkilenebiliyor.
? Yağmur öncesi eklem ağrısı romatizma işaretidir (YANLIŞ)
DOĞRUSU: Bu durum,hem romatizma hastalarında,hem de bilinen bir hastalığı olmaksızın sağlıklı kişilerde de;genç-yaşlı fark etmeksizin görülebiliyor. Romatizma hastalarında,düşük basınçlı soğuk ve yağışlı havalarda daha fazla ağrı hissetme veya var olan ağrıda artma olurken;yüksek basınçlı kuru ve sıcak havalarda ise ağrının kaybolduğu gözlenmiş.
Sağlıklı kişilerde hava durumuyla gelişen romatizmal ağrılar;bir romatizma belirtisi olarak değil;daha çok,o kişinin barometrik değişikliklere gösterdiği kişisel hassasiyet olarak düşünülmeli.
? Kalsiyum ve D vitamini eklemleri kireçlendirir (YANLIŞ)
DOĞRUSU:Kalsiyum ve D vitamini,kemik erimesini azaltmak amacıyla kullanılıyor. Kemiklerde veya damarlarda kireçlenmeye neden olmuyor. Osteoartrit; halk arasmda yaygın bilinen adıyla eklemin kireçlenmesi hastalığında gerçekten eklemde kireçlenme olmuyor.
? Romatizma bitkisel ilaçlarla tedavi edilir (YANLIŞ)
DOĞRUSU: Hiçbir bitkisel ilacın bugün için kanıta dayalı üpta,hiçbir romatizma türünü tedavi ettiği gösterilememiş. Aksine bazı bitkisel ilaçlar veya bitkilerin,romatizma tedavisinde kullanılan ilaçla etkileşerek karaciğer ve böbrek fonksiyonlarında bozulmaya neden olduğunu görüyoruz.
? Romatizma sadece eklem hastalığıdır (YANLIŞ)
DOĞRUSU:Romatizma denilince akla,eklem,bağ dokusu,kemik veya kasları etkileyen ağrı,şişlik,şekil bozukluğu ve hareket kısıtlığına neden olan sağlık sorunları geliyor. Aslında iltihaplı romatizmal hastalıklar,aynca böbrek,akciğer,karaciğer,cilt,damar,kan hücreleri,sinir sistemi gibi,birçok organ ve sistemi tutabiliyor. Bu nedenle hastaların,iç hastalıkları uzmanlığı üzerine yapılan romatoloji uzmanınca takip ve tedavi edilmesi gerekiyor.
? Romatizma hastaları istirahat etmeli (YANLIŞ)
DOĞRUSU:Romatizma hastalarına ağrı ve iltihabın yoğun olduğu dönemde istirahat önerilse de bu süre içinde bile en azından izometrik egzersizlerle (yer çekimine karşı) eklemin hareket açıklığını korumak ve kası güçlendirmek gerekiyor. İltihabın azaldığı durumlarda ise yine fizyoterapist eşliğinde eklem hareket açıklığını artıran ve güçsüz kası güçlendirmeye yönelik egzersizler veriliyor. Sanılarım aksine romatizma hastaları istirahat değil kontrollü egzersizlerini yapmalı. Ankilozan spondilit hastalığında ise ilaç tedavisi kadar egzersiz de bu hastalığın her döneminde tedavinin vazgeçilmezini oluşturuyor
Sağlık Editörü