En Sık Görülen 3 Uyku Sorunu
İyi bir günün temeli,gece uykusu ile atılmaktadır. Sürekli yorgunluk ve dikkat dağınıklığından kaynaklanan şikâyetlerin özünde,uyku sorunları olabilir. Araştırmalara göre,uyku sorunları arasında en sık görülenlerden biri insomnia,yani uykusuzluktur. İkinci sık rastlanan sorun ise uyku apne sendromudur. Erkeklerde biraz daha sık olmakla beraber,toplumun yüzde 4’ünde görülür. Sık görülen diğer bir uyku sorunu ise huzursuz bacak sendromudur.
Bunların dışında neredeyse 100’e yakın uyku sorunu tanımlanmaktadır. Uyku sorunları arasında olumsuz sonuçları bakımından belki de ilk sıraya çıkan ise uyku apne sendromudur. Bu sendrom nedeniyle gece iyi uyuyamayan ve gündüz araba kullanırken uyuyakalanlar olduğu gibi,dikkati dağıldığı için iş kazası yapanlar da bulunmaktadır.
Sürekli Uyku İsteğine Dikkat!
Uyku apne sendromuna yakalanan çoğu kişi kliniklere "Ben horluyormuşum"diyerek gitmektedir. Sendromun klasik belirlileri,horlama ve uykuda nefes durmasıdır. Gündüz uykululuk hali,uyuduğu halde yeteri kadar dinlenemediğini hissetme de diğer belirtiler arasında yer almaktadır. Bunların dışında geceleri baş ve boyun bölgesinin terlemesi,baş ağrısı ile uyanmak,geceleri sık tuvalete gitmek,yüksek tansiyon,gece çarpıntı yaşamak da bulgular arasında görülmektedir.
Cinsel İsteksizliğe Neden Olur
Yüksek tansiyon ve kalpte ritim bozukluğu,uyku apne sendromunun yol açtığı hastalıklar arasında yer alır. Tansiyon hastalan ilaç kullansalar da kan basınçlarının düzenlenmesi mümkün olmayabilir. Uyku apne tedavisi ile tansiyonun düzenli hale gelir ve ilaç kullanımı azalır. Uyku apne sendromunun yol açtığı önemli sorunlardan biri de cinsel isteksizliktir. Uyku apne sendromu,hem kadınlarda hem de erkeklerde cinsel isteksizliğe sebep olarak özel hayatlarını olumsuz etkiler.
Tanı Nasıl Konulur
Yakınmaları olan kişi,doktora başvurduğunda,öncelikle bir değerlendirme yapılır. Üst solunum yolu muayenesi gerçekleştirilir. Bu nedenle kulak burun boğaz uzmanına başvurulması gerekir.
Nasıl Bir Tedavi Uygulanır
Değerlendirme sonrasında,hasta uyku laboratuvarına alınır. Orada polisomnografı adı verilen uyku testleri yapılır. Vücudun çeşitli yerlerine takılan elektrotlarla hastanın uykusu izlenir. Cihazlar,tansiyon ölçmeye,erektil fonksiyon olup olmadığını izlemeye,uyku sorunlarının uyku pozisyonuna göre mi meydana geldiğini belirlemeye yardımcı olur. Polisomnografi testleri,hastanın talebi üzerine evde de yapılabilir. Elektrotların uykudan 1 saat önce bağlanması gerekir. Kayıt süresi genellikle 6-7 saattir. Kaliteli 4 saatlik uykuda sonuç almak için yeterlidir. Hastalığa tanı koymada apne ve hipopne sayılannın önemlidir. Uykuda solunumun durması apne,yavaşlaması hipopne olarak tanımlanır.
1 saat içinde beşten fazla solunum durması yaşanmışsa,o kişiye uyku apnesi tanısı konulur.
Apne Sayısı Tedavi Yöntemini Belirtir
Uyku testinde görülen apne sayısına göre hastalık derecelendirilmektedir. Uyku testinde 1 saatte meydana gelen apne sayısına bakılır.
- 5-20 arası solunum durması hafif,
- 20-40 arası orta,
- 40’tan fazlası ileri derecede uyku apnesi olarak kabul edilir
Hafif ve orta derecedeki uyku apneleri cerrahiden fayda görebilirler.
Fakat ileri derecedeki apnede,hasta cerrahiden çok fazla yarar göremez. Bu hastaların CPAP ya da BPAP denilen sürekli basınç veren cihazları kullanmaları gerekir.
Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu