Tüberküloz basilinin giriş kapısı akciğer olduğu için en çok hastalık görülen organ akciğerdir. Ancak basiller solunum yoluyla alındıktan sonra kan ve lenfatikler yoluyla vücudun diğer organ ve dokularına yayılabilmekte ve hastalık oluşturabilmektedir.
Tüberküloz hastalığına bağlı olarak;
- Ateş,
- Gece terlemesi,
- Halsizlik,kilo kaybı,iştahsızlık gibi genel şikayetler olabileceği gibi,
- Öksürük (özellikle 2 haftadan uzun süren),balgam çıkarma,kan tükürme,göğüs ağrısı,nefes darlığı gibi akciğer ile ilgili şikayetlerde görülebilir.
Tanı nasıl konur?
Balgamda tüberküloz basilinin gösterilmesi ile konur. Akciğer filmleri ve tüberkülin deri testi (PPD) tanıda kullanılan yardımcı testlerdir.
Balgamda tüberküloz basilinin gösterilmesi ile konur. Akciğer filmleri ve tüberkülin deri testi (PPD) tanıda kullanılan yardımcı testlerdir.
Tüberküloz hastalığının tedavisinde birden fazla ilacın düzenli ve yeterli sürede birlikte alınması gerekmektedir. Düzenli tedavi hem hastanın iyileşmesini sağlar,hemde bulaşıcılığı hızla önleyerek toplum sağlığını korur. Ülkemizde Verem Savaş Dispanserleri’nde doğrudan gözetimli tedavi uygulanmaktadır.
Tüberküloz hastalığı,Mycobacterium tuberculosis adlı mikrop ile oluşan bulaşıcı bir hastalıktır. Dünyada her yıl 8,4 milyon insan bu hastalığa yakalanmakta ve 2 milyon insan bu hastalıktan ölmektedir.
Hastalık;tüberküloz hastası bir kişinin öksürmesi,hapşırması veya konuşması ile havaya karışan basillerin solunum yolu ile sağlıklı birinsanın akciğerlerine ulaşması ile bulaşmaktadır. Kaşık,çatal,bardak gibi yemek gereçleri,giysiler,çarşaflar gibi eşyalarla bulaşma olmaz.
Kimler yüksek risk grubunda?
Bebekler ve 5 yaş altındaki çocuklar,yaşlılar,vücut direncini düşüren şeker,kronik böbrek,kanser,AIDS gibi hastalığı olanlar,ilaç ve alkol bağımlılığı olanlar,düzenli tedavi almamış eski tüberküloz hastaları ve bağışıklık sistemini baskılayan kortizon gibi tedaviler kullananlar tüberküloz hastalığı açısından yüksek risklidir.
Bebekler ve 5 yaş altındaki çocuklar,yaşlılar,vücut direncini düşüren şeker,kronik böbrek,kanser,AIDS gibi hastalığı olanlar,ilaç ve alkol bağımlılığı olanlar,düzenli tedavi almamış eski tüberküloz hastaları ve bağışıklık sistemini baskılayan kortizon gibi tedaviler kullananlar tüberküloz hastalığı açısından yüksek risklidir.
Doğrudan gözetimli tedavi (DGT)
Hastalara her doz ilacın bir görevli tarafından içirilmesidir. DGT ücretsizdir ve kişiye özeldir. Tüberküloz hastalığı kesinlikle iyileşebilen bir hastalıktır. İlaçlarını önerilen şekilde aksatmadan,yeterli süre içen hastaların hemen hepsi başarıyla tedavi edilir.
Verem aşısı (BCG)
Çocuklarda genel olarak tüberkülozdan %50 oranında korur. BCG aşısı yapılmış bir çocukta akciğer tüberkülozu görülebilir,ancak çocuklarda erişkinlere göre daha sık görülen ve ağır seyreden menenjit tüberküloz,milier tüberküloz gibi ağır formlardan koruyuculuğu daha yüksektir. Çocuklarda tüberkülozdan ölümleri önemli oranda azaltır. O nedenle halen tüberkülozun belli bir oranın üzerinde görüldüğü ülkemizde çocuklara,özellikle bebeklik döneminde BCG aşısı uygulaması önerilmektedir.
Hastalara her doz ilacın bir görevli tarafından içirilmesidir. DGT ücretsizdir ve kişiye özeldir. Tüberküloz hastalığı kesinlikle iyileşebilen bir hastalıktır. İlaçlarını önerilen şekilde aksatmadan,yeterli süre içen hastaların hemen hepsi başarıyla tedavi edilir.
Verem aşısı (BCG)
Çocuklarda genel olarak tüberkülozdan %50 oranında korur. BCG aşısı yapılmış bir çocukta akciğer tüberkülozu görülebilir,ancak çocuklarda erişkinlere göre daha sık görülen ve ağır seyreden menenjit tüberküloz,milier tüberküloz gibi ağır formlardan koruyuculuğu daha yüksektir. Çocuklarda tüberkülozdan ölümleri önemli oranda azaltır. O nedenle halen tüberkülozun belli bir oranın üzerinde görüldüğü ülkemizde çocuklara,özellikle bebeklik döneminde BCG aşısı uygulaması önerilmektedir.
Dr. Nevin Fazlıoğlu