AIDS nedir?
AIDS vücudun bağışıklık sistemini çökerten bulaşıcı bir hastalıktır. AIDS oluşumuna neden olan virüse,HIV virüsü adı verilir. HIV vücuda girdiğinde bu kişiye ‘HIV pozitif’ denilir. Bu kişiler tamamen sağlıklı görünebilirler. Bu aşamada hastalık bulaşıp bulaşmadığı sadece kan tahlili ile anlaşılabilir.
HIV virüsü nasıl bulaşır?
HIV virüsü ya cinsel yolla,kan ve kan ürünleri verilmesi sırasında ya da anneden bebeğe geçişle bulaşır.
Öpüşmeyle bulaşır mı?
Kesin olarak bulaşma olmaz denemez. Sert hareketlerle,dudaktan öpüşmenin risk yaratacağı düşünülmektedir. Tükrükte az miktarda da olsa virüs vardır. Ağız içi yaraların olması,tükrükte gözle görülür kan varlığı bulaş riskini arttıran faktörlerdir.
Cinsel ilişkinin riski nedir?
Bulaşmaların %70-80’i korunmasız cinsel ilişki yoluyladır. Genital bölgede açık yaraların varlığı,kadınların adet dönemlerinde olmaları,beraberinde başka enfeksiyon taşıyıcılıkları,cinsel temas öncesi deri bütünlüğünü bozan kimyasal iritanlara maruz kalma gibi faktörler hastalığın size bulaşma riskini arttırır. Cinsel yolla bulaşma oranı onbinde bir ile yüzde bir arasında değişmektedir.
Bulaşmada kadın ve erkek farklılığı var mı?
Kadınlar tek bir cinsel temas sonrası infekte olmaya erkeklerden daha yatkındırlar. Kadından erkeğe geçmesi daha nadirdir. Ayrıca sünnetsiz erkeklerin ve adet dönemindeki kadınların virüse yakalanma oranı daha yüksektir.
Kan ve kan ürünleri yoluyla nasıl bulaşır?
Bulaşların sadece % 10-20’si bu yolla gerçekleşir. Çünkü günümüzde nakledilecek kanlar HIV yönünden taranmaktadır.
Aynı ortamda bulunmakla bulaşır mı?
Hayır. Dokunma,yanak yanağa öpüşme,sarılma,aynı ortamda bulunma ve ortak tuvalet,banyo,havuz,sauna kullanmayla HIV bulaşmaz. Fakat hasta kişinin kesici-delici aletleri ayrı olmalıdır (tırnak makası,tıraş bıçağı,diş fırçası,makas,vs.).
HIV aşısı var mı?
Bu alanda yoğun araştırmalar devam etmektedir,fakat yakın zamanda kullanıma girebilecek etkin bir aşı henüz geliştirilememiştir.
Dr. Hande Aygün