Zamanının çoğunu hiç hareket etmeden bilgisayar başında geçiren pek çok kişi, akciğer embolisi,yani akciğer damarlarının pıhtı ile tıkanması tehlikesi ile karşı karşıya.
Uzmanlar,zamanlarının çoğunu bilgisayar başında geçirenlerin şu önerileri dikkate almaları durumunda bu ciddi tehlikeyi azaltabileceklerini bildiriyor:
- Bilgisayar karşısında uzun süre hareket etmeden oturmayın,arada kalkıp dolaşın.
- Kan dolaşımını arttırmak için,bacak kaslarına zaman zaman masaj yapın veya bacaklarınızı 5-10 saniye süre ile gerip gevşetin.
- Oturduğunuz zaman bacaklarınızı sarkıtmayın,yükseğe koyun.
- Çok sıkı çoraplar giymeyin ve jartiyer kullanmayın.
- Düzenli olarak yürüyüş ve egzersiz yapın.
- Bol sıvı alın.
Şişmanlar,gebeler,doğum kontrol hapı kullananlar,sigara tiryakileri,varisleri olanlar,kalp hastaları ve yakın zaman önce ameliyat geçirmiş kişilerde pıhtı oluşma riski ise çok daha yüksek.
Akciğer embolisinin,akciğer damarlarının bir kan pıhtısı ile tıkanmasına bağlı olarak gelişen bir tablo olduğunu açıklayan uzmanlar,pıhtının kaynağının çoğu zaman bacakların derin toplardamarları olduğunu belirtiyor. Bacak toplardamarlarında pıhtı oluşumuna ise üç önemli faktör neden oluyor;kanın damarlarda birikmesi,damar duvarının zedelenmesi ve kanın koyulaşması.
Toplardamar Tıkanıklıkları(Venöz Tromboz)
Toplardamar (ven) içinde pıhtı oluşması ve buna farklı derecelerde yangısal değişikliklerin eklenmesi olarak açıklanıyor. Eğer iltihabi bir durum da söz konusu ise o zaman tromboflebit deniyor. Damar üzerinde ağrı,ödem,ısı artışı,kızarıklık ve duyarlılıkla kendini belli ediyor.
Belirtiler neler?
Toplardamar tıkanıklıkları en sık baldır toplardamarında oluşuyor. Bu bölgede şişlik,ağrı,kızarıklık,ısı artışı,hassasiyet görülüyor. Ama bu belirtilere,hastaların ancak yüzde 40’ında rastlanıyor. Bazı hastalarda ise pıhtının koparak kalp ve akciğere atması riski mevcut. O zaman da kardiyak ve pulmoner emboli tabloları oluşabiliyor. Bu durumda nefes darlığı veya göğüs ağrısı ön planda olabiliyor.
Uzmanların verdikleri bilgiye göre,uzun süre hareket etmeden oturmak,kan akımının yavaşlamasına ve kanın bacak toplardamarlarında birikmesine neden oluyor. Hem uzun süre oturmak hem de bacakları sarkıtmak,toplardamarlardaki kan akımının yavaşlamasına ve pıhtı oluşumuna zemin hazırlıyor. Bacak damarlarında oluşan pıhtılar buradan koparak akciğer damarlarını tıkıyor ve akciğer embolisi adı verilen hastalığa neden oluyor. Bu duruma kolaylaştırıcı risk faktörleri de eklendiğinde,pıhtı oluşumu kaçınılmaz oluyor.
Uzmanlar;şişmanlar,gebeler,doğum kontrol hapı kullananlar,sigara tiryakileri,varisleri olanlar,kalp hastaları ve yakın zaman önce ameliyat geçirmiş kişilerde pıhtı oluşma riskinin çok daha yüksek olduğuna dikkat çekiyor.
Akciğer embolisinin belirtilerinin,tıkanan akciğer damarının büyüklüğüne göre farklılık gösterdiğine işaret eden uzmanlar,pıhtı çok büyük ise kişinin aniden fenalaşıp daha ne olduğu anlaşılamadan ölebileceğini bildiriyor. Daha küçük pıhtılar ise ani başlayan nefes darlığı,göğüs ağrısı,öksürük,öksürükle kan tükürülmesi,çarpıntı,ateş,sıkıntı hissi gibi değişik belirtilere neden oluyor. Akciğer embolisinin kesin tanısı için;akciğer röntgeni,sintigrafi,spiral tomografisi,kanda D- dimer yüksekliği,bacak toplardamar ultrasonografisi gibi tanı yöntemlerinden yararlanılıyor.
Sağlık Editörü