Şeker aromalı elektronik sigaraları denemiş olan ortaokul ve lise öğrencilerinin sayısı 2011 ile 2012 yılları arasında ikiye katlandı. 2012 itibariyle yaklaşık 1.78 milyon ABD öğrencisi elektronik sigarayı kullanmış oldu.
Bu ayın başlarında yayınlanan bir araştırma, elektronik sigara kullanan orta okul ve lise öğrencilerinin tütün sigara içmeye daha yatkın olduğunu göstermektedir. Bu, elektronik sigaraların çocukları tütün sigara içmeye yönelttiğini göstermemekle birlikte, iki alışkanlık arasında güçlü bir ilişki olduğunu göstermektedir.
Daha ileri araştırmalar sigara içen yetişkin bireylerin %70’inin sigaraya 18 yaşından önce başladığını göstermektedir.
Elektronik sigaranın artan popülaritesi -sigarayı bırakmak isteyen yetişkin bireylere destek olarak ve genç bireyler arasında- yılda 1.5 milyar dolarlık bir endüstriye dönüşmesine yol açtı. Hasılat 5 yıl içinde 3 milyar dolara çıkabilir.
Yine de genel sağlık üzerindeki potansiyel etkileri üzerine yapılan araştırmalar henüz erken aşamadadır. FDA’nın bazı düzenlemeleri göz önünde bulundurduğuna dair endişe duyulmaktadır.
Hiç sigara içmemiş genç bireyler için elektronik sigara, oldukça bağımlılık yapıcı olan nikotinle tanışma aracıdır. Genel sağlık yetkilileri bunun tütün kullanımına yönlendirebileceğinden endişe duymaktadır.
Tütün sigara kullanan yetişkinler için elektronik sigara o kadar zararlı değildir, çünkü tütün türündeki nikotin dışında diğer toksinleri barındırmamaktadır.
Boston Üniversitesi Genel Sağlık Okulu’nda tıp doktoru olan Michael B. Siegel, “Normal sigaralardan çok daha güvenli oldukları sonucuna varabilmek için yeterli veri mevcuttur, ayrıca diğer yöntemleri kullanarak sigarayı bırakmakta güçlük çeken bireyler için elektronik sigaraya geçmeleri daha iyidir.” demiştir.
Yine de veriler elektronik sigaranın uzun dönemde sağlık üzerine etkilerini göstermemektedir. Siegel “Riskleri tümüyle bilmemekteyiz uzun dönemde yan etkileri olup olmadığını anlayabileceğimiz kadar uzun süredir piyasada değiller” demiştir.
Ayrıca alışkanlıktan kurtulmak isteyen bireylere yardımı olup olmadığı da bilinmemektedir. Güncel bir çalışmada elektronik sigaraların sigarayı bırakmaya veya daha az içmeye yöneltmediği sonucuna varılmıştır.
Elektronik Sigaralar ve Tütün Sigaraları
Tütün dünya çapında her yıl 5 milyon ölüme katkıda bulunmaktadır. Yüzyıllardır sigaralar temel olarak aynıdır: kağıda sarılmış tütün. Onları bu kadar ölümcül yapan şey ise yakıldıklarında çıkardıkları bilinen 4000 kimyasaldır. Arsenik, formaldehit ve kurşun gibi bu kimyasallardan bazıları kansere ve diğer pek çok ölümcül hastalığa yol açabilmektedir.
Elektronik sigara, bir sigara boyutu ve şeklinde pilli bir tüptür. Kartuşun içindeki sıvı bir ısıtıcı tarafından ısıtılarak içinize çekebileceğiniz bir duman oluşturulur. Elektronik sigarayı tüttürmek, “içmek” yerine “buhar üfleme (vaping)” adını almıştır. Elektronik sigaralar da kimyasallar üretir ancak tütün sigaralara göre oldukça düşük sayı ve miktardadır.
Elektronik Sigaraların İçinde Ne Bulunur ?
Elektronik sigaralardaki nikotin beyne çabuk gider. Ani bir rahatlama hissi yaratır ve keyfinizi yerine getirir. Nikotin vücudunuzu terk ettiğinde, bir tane daha isteriniz. Bazı araştırmalar nikotini artmış kalp hastalığı riskiyle ilişkilendirmiştir.
Elektronik sigaralardaki nikotin miktarı normal sigaralara göre çok daha az olmasına rağmen bu doz elektronik sigara markasına göre büyük çeşitlilik gösterebilmektedir.
Elektronik sigaralarda bulunan diğer ana kimyasal propilen glikol ve bitkisel gliserindir. Birlikte veya ayrı likit olarak duman oluşturmak için kullanılırlar.
Propilen glikol bir yemek katkısıdır ve sinema ve kulüplerdeki sis makinelerinde kullanılan bir malzemedir. Pek çok teste tabi tutulmuştur ve FDA gıda ve tıp sektöründe kullanımını güvenli olarak değerlendirmiştir. Pek çok yiyecek aroması, diş macunu ve öksürük şurubunda mevcuttur. Minör cilt ve akciğer iritasyonları ile ilişkilendirilmiştir.
FDA aynı zamanda bitkisel gliserini de insanların kullanımı için uygun görmektedir, ancak sağlık üzerine etkilerinin onaylanması adına çok araştırma mevcut değildir.
“Yaktığınızda” neyin üretildiğini gösteren araştırma sayısı da yetersizdir. Normal sigaralara göre 9 ila 450 kat daha az miktarda olmasına rağmen ısı, potansiyel zararlı kimyasallar üretebilir. Az miktarda olan bu kimyasalların sağlık üzerine etkileri yeterince bilinmemektedir.
Elektronik sigaraların naneden balonlu sakıza kadar pek çok tada sahip olması için kullanılan aroma yelpazesi de kaygı vericidir. FDA bu katkı maddelerinin yiyeceklerle alınabilecek kadar güvenilir olduğunu söylemesine rağmen farmakoloji doktoru Maciej Goniewicz “bu katkı maddelerinin solunması ile oluşacak potansiyel riski gösteren yeterli veri mevcut değildir” demiştir. Kendisi Buffalo, NY’de Roswell Park Kanser Enstitüsü’nde yardımcı doçent olarak görev yapmaktadır.
Piyasada pek çok e-sigara çeşitliliğinin bulunması da sorunu artırmaktadır. Goniewicz “Farklı modeller, tipler ve markalar mevcut” diye belirtmiştir.
İçerdikleri kimyasallar da çeşitlilik gösterebilmektedir. Bu da güvenlikleri hakkında bir sonuca varmayı zorlaştırmaktadır.
Pasif “Buhar Üfleme”
Sigara içmek yalnızca içenleri etkilememektedir. Çevrenizdeki herkes sizinle birlikte sigara dumanında bulunan kimyasalları solumaktadır. İkinci el sigara içmek kanser, kalp hastalığı ve diğer pek çok durumla ilişkilendirilmiştir. Araştırmacılar pasif “buhar üflemenin” de zararlı olup olmadığını bilmek istemektedirler.
Goniewicz ve araştırma ekibi elektronik sigara dumanındaki kimyasalların miktarını ölçmüşlerdir. Dumanda nikotin olduğunu ancak diğer toksik kimyasalların endişe oluşturmayacak kadar düşük dozda olduğunu bulmuşlardır.
Goniewicz aynı zamanda ikinci el dumanın uzun dönem kullanıcılarla çok vakit geçiren insanlar üzerinde, özellikle çocuklar üzerindeki etkilerini belirlemek için daha çok araştırmaya ihtiyaç olduğunu söylemektedir. Laboratuvar dışında, gerçek dünyada pasif elektronik sigara dumanı üzerinde araştırma yapılmasına ihtiyaç vardır. Siegel “Restoran ve bar gibi insanların elektronik sigarayı kullanacağı gerçek mekan şartlarında düzey ölçümlerini yapan daha fazla çalışmaya ihtiyaç olduğunu düşünüyorum.” diye belirtmiştir.
Sonraki Aşama
Elektronik sigaraların potansiyel sağlık riskleri hakkında pek çok şey bilinmediği için FDA bu ürünlere, tütün sigaralarda ve dumansız tütün ürünlerinde olduğu gibi düzenleme getirmeye çalışmaktadır. Önerilen bu düzenlemelerin ne zaman yürürlüğe gireceği belli değildir.
Siegel, elektronik sigaraların sağlık üzerine etkileri hakkında daha çok çalışma yapılmasına yol açacağı için düzenlemenin iyi bir fikir olduğunu söylemektedir. “Araştırmalar ile nikotinin mümkün olan en güvenli yoldan verilmesi için bir yöntem bulabileceğimizi düşünüyorum” diye belirtmiştir.
Goniewicz, elektronik sigaralar hakkında şimdilik cevaplanmamış pek çok soru mevcut olduğunu belirtmiştir. Her ne kadar normal sigaralara göre daha güvenli bir yöntem olsalar da, bırakmaya çalışan bir birey iseniz e-sigaralar tam risksiz olarak değerlendirilmemelidir.
Sağlık Editörü
