İşitme kaybı her yaş döneminde görülebilen çok önemli bir sağlık sorunu. Sorunun temelinde,çeşitli hastalıklardan aşırı gürültülü bir ortamda çalışmaya kadar birçok neden yatabiliyor. Bazı durumlarda yeni doğan bebeklerde görülebilen işitme kayıpları yaşlılık döneminde de ortaya çıkabiliyor. Kulak Burun Boğaz Uzmanı Dr. Feyha Kahya Aydoğan,“İşitme kayıpları her yaşta görülebildiği gibi şiddeti ve kalıcılığı da değişkenlik gösterebiliyor. Sorunun çözümü için gerekli testler vakit kaybedilmeden yapılmalı.”dedi.
İşitme kayıpları bazı durumlarda muayene ile teşhis edilebilirken bazen de çok sayıda test yapılması gerekebiliyor. İşitme kaybına neden olan risk faktörlerin başında yaş ve genetik geliyor. Kulağın bölümlerine göre işitme kayıplarının nedenlerinin de değişkenlik gösterebildiğine dikkat çeken KBB Uzmanı Dr. Feyha Kahya Aydoğan,işitme kaybı nedenlerini şöyle sıraladı:
Dış kulakta bulunan kir,yabancı cisim varlığı;kulak kepçesi yokluğu;doğuştan şekil bozukluğu;dış kulak yolunun doğuştan kapalı olması;dış kulak şeklinde bozukluk ya da dış kulak iltihabı veya tümörleri işitme kayıplarına neden olabiliyor.
Orta kulakta iltihap,basınç düşüklüğü,orta kulak kireçlenmesi,orta kulakta yer alan tümörler,yırtılmış ya da delinmiş kulak zarı işitme kayıplarından sorumlu olabiliyor. Yaşlılığa,yüksek gürültüye maruz kalmaya bağlı olarak iç kulaktaki işitme sinirlerinin zarar görmesi de kayıpların meydana gelmesinde önemli bir etken.
Ayrıca iç kulak iltihabı,meniere hastalığı ve işitme sinirinde bulunan tümörler de işitme kaybına neden olabiliyor. Kalıtımsal nedenler kişiyi bu değişikliklere daha yatkın hale getirebiliyor. Bu tür bir işitme kaybı kalıcı işitme kaybı olarak da biliniyor. Mesleki deformasyon ve birtakım ilaçlar da işitme kaybına neden olan önemli risk faktörleri arasında.
HANGİ TESTİN YAPILACAĞINA UZMAN DOKTOR KARAR VERİYOR
Genel olarak odyometrik testler adı verilen işitme testlerinin kulak hastalıklarının değerlendirilmesinde son derece önemli olduğunu belirten Dr. Feyha Kahya Aydoğan,“Hastalığın teşhisinde ve tedavisinin belirlenmesinde bu testlere sıklıkla başvuruluyor. Bu anlamda kullanılan birçok test var ve her biri farklı konularda bilgi verebiliyor. Hastaya bu testlerden hangisinin yapılacağı ise KBB doktoru tarafından hastanın şikayetlerine,muayene bulgularına ve diğer tetkik sonuçlarına göre belirleniyor”diye. İşitme kaybından korunmak için risk faktörlerine dikkat edilmesinin önemine de dikkat çeken Dr. Aydoğan,kulaklarda meydana gelen şikayetlerde zaman kaybedilmemesi gerektiğini ve derhal bir KBB doktoruna başvurularak işitme testlerinin yaptırılmasını öneriyor.
BU BELİRTİLERE DİKKAT
Acıbadem Adana Hastanesi Odyometri Teknisyeni Sevinç Haytaç,bebeklerde işitme kaybı tanısının zaman kaybetmeden konulabilmesi için doğumdan sonra işitme taraması yapılmasının çok önemli olduğunu belirtiyor. Oto-akustik emisyon testi de olarak bilinen bu test sonucunda çocukta işitme kaybı şüphesi oluşursa testin 15 gün sonra tekrarlanması gerekiyor. Eğer sonuç yine olumsuz olursa,ABR olarak bilinen beyin sapı odyometresi gibi daha ileri testlerin yapılmasıyla kesin tanı konulabiliyor.
İşitme kaybının ilk belirtilerinin her zaman belirgin olmayabileceğini söyleyen Sevinç Haytaç,“Genellikle işitme sorunu geçici bir rahatsızlık olarak değerlendirip göz ardı ediliyor. Bu yüzden işitme kaybı hakkında daha fazla bilgi edinmek yerine onunla yaşamak tercih ediliyor”dedi. Ancak çoğu işitme kaybı zaman içinde ilerleyerek kronik hali gelebiliyor. Haytaç,“Sorun ne kadar önce tespit ve tedavi edilirse,işitme kaybının ilerlemesini önleme ve doğru işitme tedavisinden mümkün olan en olumlu sonuçları alma şansı da o kadar fazla oluyor”diyor.
İşitme sorunu yaşadığını düşünen kişilerin kendi kendine yapabileceği günlük testler olduğuna dikkat çeken Odyometri Teknisyeni Sevinç Haytaç,belirtileri şöyle sıralıyor:
-Özellikle gürültülü ortamlarda konuşulanları işitmede güçlük çekme,
-Sık sık insanlardan söylediklerini tekrar etmesini isteme,
-İnsanların söylediklerini yanlış anlama,
-Telefonda görüşme yaparken güçlük çekme,
-TV veya radyoyu odadaki diğer insanların tercihinden daha yüksek ses seviyesinde dinleme,
-İnsanlar konuştuğunda mırıldandıklarını sanma,
-Kuş cıvıltısı veya yağmurun düşüşü gibi,doğadaki sesleri işitmede zorlanma,
-Konuşmalar sırasında ne söylendiğinden emin olunmadığında doğrudan kabul etme veya baş hareketi ile onaylama,
-İşitmek zor olduğu için kendinizi konuşmalardan uzak tutma,
-İnsanların ne dediğini takip etmek için dudak okuma,
-Konuşmaları işitmek ve ayak uydurmak için çaba sarf etme,
-Tinitus (sürekli çınlama,vızıltı veya benzeri sesler işitme durumu) deneyimi.
Sağlık Editörü