Meme kanseri kadar memesiz kalmak da kadınlar için kâbus. Ama artık hastaların çoğunda meme korunuyor. Bundan birkaç yıl öncesine dek meme kanseri ‘ölümcül bir hastalık’ olarak değerlendirilirken,günümüzde erken tam konulduğu takdirde hastalar uzun yıllar sağlıklı bir yaşam sürebiliyor.
Hayat boyu meme kanseri olma riski;Batı Avrupa ülkelerinde ve ABD de her 5-6 kadından birinde,ülkemizde ise her 9-10 kadından birinde görülüyor. Üstelik ülkemizde meme kanseri oranında bir artış vardır.
Ancak artık hekime ve tanı yöntemlerine daha kolay ulaşılması sayesinde hastalığa erken tanı konulabilmesi ve radyoterapi,kemoterapiyle hormon tedavisindeki gelişmeler,meme kanserine yakalanan kadınların uzun yıllar sağlıklı yaşamlara imkan tanıyor.
Nasıl tedavi edilir?
Meme kanseri saptanan her hastaya uygulanabilen tek tedavi modeli mevcut değildir. Her hasta mamografi,meme ultrasonu ve vücuttaki hastalık yaygınlığını saptayan testlerden geçirildikten sonra değerlendirilir. Ardından kendisi için en uygun olan tedaviler planlanır. Meme kanseri kural olarak cerrahi yöntemlerle tedavi edilir.
Bu tedaviyi genç hastalarda hemen hemen daima kemoterapi veya radyoterapi izler. Ancak memesinde çok büyük tümörü olan veya koltuk altı lenf bezlerinde yoğun hastalık saptananlarda kemoterapi öne alınıyor.
Önce tümör küçültülür.
Bu yöntemle tümörün küçülmesi sağlandıktan sonra cerrahi girişim yapılır. Ayrıca mâstektömi uygulanmış,yani memesi alınmış olan hastalarda eğer koltuk altı lenf bezlerinde hastalık yoksa genellikle radyoterapi yapılmayabilir.
Uzak yayılımını yaparak başka organlara atlamış tümörlerde memeye yönelik cerrahi girişim genellikle düşünülmez,tedavi kemo-hormonoterapi ve radyoterapi ile yapılır. Uzak metastazı olan,ancak genel durumu iyi,hayat beklentisi uzun hastalarda memeye yönelik cerrahi girişim de tedavi seçenekleri arasına girebiliyor.
Meme nasıl korunur?
Uzak yayılımı yapmamış tüm meme kanserlerinde esas tedavi yöntemini cerrahi tedavi oluşturur,kemoterapi;radyoterapi ve hormonöterapi ise cerrahi tedaviye destek sağlayan yöntemler olarak uygulanır.
Eskiden meme kanseri vakalarında memenin çıkarılmasından ve koltukaltı lenf bezlerinin tümüyle temizlenmesinden başka seçenek olmadığına dair bir inanış vardı. Ancak günümüzde meme kanserli hastaların yüzde 40’ında,bir başka deyişle hemen her 2 kadından 1’inde meme koruyucu cerrahi uygulanabilir.
Kimlere uygulanabilir?
Bu yöntemden küçük meme,bunun aksine büyük tümör gibi tümör çapı ile meme büyüklüğü arasında uyumsuzluk olmayan,cilt ve meme başında tümör yayılması bulunmayan veya meme içinde tek bir tümör bulunan hastalar faydalanabilir.
Meme koruyucu cerrahi;memedeki tümörün,etrafındaki bir miktar normal dokuyla birlikte çıkarılması demektir. Bu tedavinin birinci hedefi memede görünür tümör bırakmamak,ikincisi ise hastanın memesine kabul edilebilir bir kozmetik sonuç sağlamaktır.
Meme ne zaman alınır?
Memede birden fazla tümör varsa,meme çok küçük buna karşılık tümör büyükse,ameliyat öncesi uygulanan kemoterapiye rağmen tümör küçülmemişse ve hasta mastektomiyi tercih ediyorsa memenin alınması gerekir.
Tümörün meme başı ve çevresine yerleşmiş olması mastektomi için bir gerekçe değil. Bu yerleşimdeki tümörler de meme koruyucu yöntemlerle tedavi edilebilir.
Prof. Dr. Hilal Ünal