Bir tür projestin salgılayan T şeklindeki plastik çerçeve olan Mirena servikal mukusu kalınlaştırır, spermin yumurtaya ulaşarak döllemesini engeller. Aynı zamanda rahim zarını inceltir ve kısmi olarak ovülasyonu bastırır. Yerleştirildikten sonra 5 yıla kadar hamileliği engeller, diğer yöntemlerde olduğu gibi gebe kalma ihtimali %1-2 aralığındadır.
Neden Yapılır?
Mirena uzun vadeli etkili kontrasepsiyon sağlar. Çeşitli faydaları arasında:
- Kontrasepsiyon amacıyla seksin bölünmesine ve partner iş birliğine gerek kalmaz.
- 5 sene boyunca yerinde kalabilir.
- Herhangi bir zamanda çıkarılabilir ve kısa sürede doğurganlığa dönüş yapılabilir.
- Kullanımdan 3-6 ay sonra menstrual kanamayı azaltır.
- Endometriyozla alakalı şiddetli menstrual ağrıları azaltır.
- Cinsel yolla bulaşan hastalıkların sebep olduğu pelvik inflamatuvar hastalık riskini azaltır.
- Endometriyal kanser ve servikal kanser riskini azaltır.
- Emzirme sırasında kullanılabilir fakat doğumdan hemen sonra yerleştirilirse rahim perforasyon riski artar.
- Östrojen içeren doğum kontrol yöntemlerinin taşıdığı risklere sahip değildir.
Bunlara karşın Mirena herkese uygun değildir. Şu durumlarda doktorunuz Mirena kullanmanıza sıcak bakmayabilir:
- Göğüs kanseri hastasıysanız veya daha önce geçirmişseniz
- Rahim veya servikal kanseriniz varsa
- Karaciğer hastalığınız varsa
- Mirena’nın yerleştirilmesini veya yerinde kalmasını engelleyen fibroid gibi rahim anormallikleriniz mevcutsa
- Pelvik enfeksiyonunuz veya pelvik inflamatuvar hastalık geçmişiniz varsa
- Açıklanamayan vajinal kanama varsa
- Vajina veya serviks iltihaplanması ya da alt genital kanallarda enfeksiyon varsa
- Mirena’nın herhangi bir içeriğine alerjiniz varsa
- Cinsel yolla bulaşan bir hastalığınız varsa veya yüksek riske sahipseniz
- Daha önce RİA kullanımıyla problem yaşamışsanız
Ayrıca şu durumları doktorunuza bildirin:
- Reçetesiz ve bitkisel olanlar da dahil olmak üzere kullandığınız tüm ilaçlar
- Diyabet veya yüksek kan basıncı
- Kalp sorunu ya da geçmiş kalp krizi faktörü
- Migren
- Kan pıhtılaşma sorunları veya felç geçmişi
- Yakın zamanda doğum yapmış olma veya emzirme
Riskleri Nelerdir?
Mirena’nın tipik kullanımının ilk bir yılında %1’den az sayıda kadın hamile kalmaktadır. Mirena kullanırken hamile kalırsanız ektopik hamilelik riskiniz artar. Fakat Mirena çoğu hamileliği önlediği için kontrasepsiyon kullanmayan kadınlara oranla ektopik hamilelik riski düşüktür.
Mirena cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlamaz.
Mirena’nın Yan Etkileri:
- Baş ağrısı
- Akne
- Göğüslerde hassasiyet
- Yoğun kanama
- Özellikle bir yıllık kullanımdan sonra regl meydana gelmemesi (amenore)
- Ruh hali değişiklikleri
- Kilo alımı
- Yumurtalık kistleri
- Karın bölgesinde veya pelvik ağrı
Aynı zamanda Mirena’yı rahimden çıkartmak mümkündür. Şu durumlarda Mirena’yı çıkartma ihtimaliniz daha yüksek olabilir:
- Daha önce hamile kalmamış olmak
- Yoğun veya uzun regl dönemlerine sahip olmak
- Şiddetli menstrual ağrıya sahip olmak
- Daha önce RİA çıkartmış olmak
- 20 yaşının altında olmak
- Mirena’nın doğumdan veya kürtajdan hemen sonra takılmış olması
Ayrıca şu durumlarda doktorunuz Mirena’nın çıkarılmasını tavsiye edebilir:
- Pelvik enfeksiyon
- Endometrium iltihabı (endometrit)
- Rahim veya rahim ağzı kanseri
- Rahim veya servikal perforasyon
- Kan basıncında belirgin bir artış
Nasıl Hazırlanılır
Doktor genel sağlığınızı değerlendirir ve pelvik muayene gerçekleştirir. Ayrıca cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı tarama testi önerebilir. Son reglden itibaren cinsel ilişkiye girmemiş veya farklı bir kontrasepsiyon yöntemini düzenli kullanıyorsanız Mirena regl döneminin herhangi bir anında takılabilir. Emziriyorsanız, düzensiz regl döneminiz varsa veya doğum kontrol yönteminlerini tutarlı bir şekilde kullanmamışsanız Mirena yerleştirilmeden önce hamilelik testi yapmanız gerekebilir. Reglin başlangıcından itibaren 7 gün sonra Mirena takılmışsa 1 haftalık süreyle destek kontrasepsiyon yöntemi kullanmaya hazırlıklı olmalısınız.
İbuprofen (Advil, Motrin) gibi steroid olmayan antiinflamatuvar ilaçları prosedürden 1-2 saat önce kullanmak krampları azaltabilir.
Karşılaşabileceğiniz Durumlar
Mirena genellikle bir sağlık uzmanının ofisinde takılır.
Prosedür sırasında
Doktor vajinaya spekulum yerleştirir ve antiseptik solüsyonla vaijnayı ve serviksi temizler. Özel bir aletle servikal kanal ve rahim boşluğunu hizaya getirir ve rahim boşluğunun derinliğini ölçer. Daha sonra Mirena’nın yatay kollarını katlar ve cihazı aplikatör bir tüpün içine koyar. Tüpü servikal kanala yerleştirir ve dikkatli bir şekilde Mirena’yı rahme bırakır. Aplikatör tüp çıkarıldığında Mirena yerinde kalır. Doktor Mirena’nın şeritlerini kırparak çok fazla vajinanın içine kaymasını engeller ve şeritlerin uzunluğunu ölçebilir.
Mirena takılırken baş dönmesi, mide bulantısı, düşük kan basıncı veya normalin altında kalp atış hızı (bradikardi) hissedebilirsiniz. Ayrıca rahim duvarı veya serviks perforasyonu da olasılıklar dahilindedir.
Prosedür sonrasında
Her regl sonrasında veya 2 ayda bir olmak üzere, akış gerçekleşmiyorsa Mirena’nın serviksten çıkıntı yapıp yapmadığını kontrol edin. Şeritleri çekmeyin. Mirena yerleştirildikten 4-6 hafta sonra doktor, Mirena’nın yerinde olduğunu ve tübal hasar veya kısırlığa yol açabilen pelvik inflamatuvar hastalık semptomlarını kontrol etmek için sizi tekrar muayene edebilir.
Mirena’yı kullanırken şu durumlarla karşılaşırsanız derhal doktorunuza başvurun:
- Kalp krizi veya felç belirtileri veya semptomları
- Hamile olma ihtimali
- Aşırı derecede yoğun vajinal kanama
- Açıklanamayan yüksek ateş
- Olağandışı veya kötü kokulu vajinal akıntı, lezyon veya yaralar
- Çok şiddetli baş ağrısı veya migren oluşumu
- Ciltte veya gözlerde sararma (sarılık belirtileri)
- Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara maruz kalmış olmak
Mirena’nın yerinde olmadığından şüphelenmek de derhal doktora başvurma sebeplerinden biridir. Şu durumlarda doktorunuza arayın:
- Seks sırasında sizin veya eşinizin ağrı çekmesi
- RİA şeritlerinin kayıp veya daha uzun olması
- Serviksteki cihazın sert plastik bölgesinin bir kısmını vajinada hissetmek
- Reglin normale dönmesi
Doktor Mirena’nın lokasyonunu kontrol eder ve gerekliyse çıkarır.
Mirena’nın Çıkarılması
Mirena 5 yıla kadar yerinde kalabilir. Çıkarmak için doktor forseps kullanarak cihazın şeritlerinden tutar ve yavaş bir şekilde çeker. Rahimden çıkarken cihazın kolları yukarı doğru katlanır. Çıkarma sırasında hafif kanama ve kramp hissedilmesi yaygındır. Bazı durumlarda çıkarma işlemi daha komplike hale gelebilir. Örneğin, Mirena rahim duvarına gömülü olabilir. Bu durumda aletin çıkarılması için lokal anestezi ve servikal dilatasyon ya da histeroskopi gerekir.
Sağlık Editörü
