Sendrom tipik olarak genç kızlarda ve genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkıyor. Adet düzensizliği,yağlı ve sivilceli cilt yapısı,tüylenme ve kilo artışı gibi belirtilerle seyreden Polikistik Over Sendromu (PCOS) her 5 kadından birinin sorunu. Nedeni tam olarak bilinmeyen Polikistik Over Sendromu’nda tedavi ancak belirtilere yönelik olarak planlanabiliyor. Hastanın tedavisindeki en önemli ve birinci basamak kilonun kontrol altına alınması ve kilo verdirilmesidir.
RAHİM KANSERİ RİSKİ DE ÇIKABİLİR
PCOS’li bir kadını doktora en sık götüren şikayetler kıllanma,adet seyrekliği ve gebe kalmakta gecikmektir. Kıllanmanın sebebi artan insülinin yumurtalıklarda androjen yapımını arttırmasıdır. Aynı nedenle yumurtalar düzenli olarak büyüyüp çatlayamaz ve dolayısıyla adet düzeni bozulur,gebe kalmak güçleşir. Bu durum çok uzun süreli devam ederse rahim kanseri gelişme riski ortaya çıkar. Çünkü çatlayan yumurtanın salgıladığı progesteronun rahimi koruyucu etkisinden yoksun kalınmaktadır. PCOS’nin uzun vadeli iki önemli sekeli de kalp-damar hastalıkları ve Tip 2 diabet gelişmesidir. Bu hastalarda kolesterol ve tansiyon yükselme eğilimindedir. Bununla birlikte insülinin de direk olarak damar sertliğine yol açtığı düşünülmektedir. Tip 2 diabet ise insülin direncinin doğal sonucudur. Çünkü insülinin esas görevi kandaki şekeri yakmaktır. PCOS’li bir kadın şişmansa yüzde 10 ihtimalle şeker hastasıdır. Her yıl test yapıldığında da %16’sının testinin bozulduğuna rastlanmaktadır. Bu nedenle periyodik tarama önerilir. Esas olarak ailesel geçiş gösterdiğinden bütün ailenin taranması gerekir.
TEDAVİ NASIL OLUR?
PCOS’da bütün şikayetleri ortadan kaldıran tek bir tedavi yöntemi yoktur. Örneğin gebe kalmakta zorluk çeken bir kadında tedavi yaklaşımı yumurtlatma,adetleri seyrek olanda ise aksine doğum kontrol hapları olabilir. Bunlar semptomlara yönelik tedavilerdir. Problemi başlangıcından çözebilecek önlemler ise insülin salgılanmasını azaltacak olanlardır. Örneğin egzersiz,kilo verilip vücuttaki yağ kütlesinin azaltılması ve gıdalarla alınan karbonhidrat miktarının kısılması insülin salgılanmasını azaltır. Esas olarak bunlar PCOS’li bir kadının ileride karşılaşabileceği kalp-damar problemleri ve şeker hastalığı riskini azaltmak için hayat boyu yapması gereken şeylerdir. Bazı hastaların 5 –6 kilo vererek problemlerinin ortadan kalktığına rastlamaktayız. Son yıllarda sık kullandığımız bir ilaç ise insüline duyarlılığı arttıran ve Tip 2 diabetli hastaların da kullandığı metformin (glucophage) ve benzeri ilaçlardır.”
Prof. Dr. Bülent Tıraş