Diğer taraftan ‘bitkisel’denerek ‘masumiyet’kazandırıldığı düşünülen tozlar,tabletler vb. yaygın olarak kullanılmaktadır. Elma krom,kırmızı biber ve altın çilek tabletleri bugünlerde en popüler olanlarıdır. Ve bir de özellikle hedef kitlesi genç erkeler olan protein tozları ve tabletleri. Kas geliştirmek amacıyla önerilen,spor merkezlerinden verilen bu maddeler yaygın olarak kullanılmaktadır.Temin edilmesi kolay olmadığından fazla yaygınlaşamayan büyüme hormonu da ne yazık ki özellikle genç erkeklerin kullanımındadır.
Bunların kullanımlarının teşvikinde alternatif tıp ile uğraşan insanların yanında ne yazık ki bazı hekimlerin de olduğu görülmekte. Ancak tıbbın ‘pozitif bilim’olduğunu göz önüne alarak ‘kanıta dayalı tıp’esasına göre doğruları belitmek gerekmektedir. Bu uygulamaların çıkış noktasını da göz önüne alarak bir değerlendirme yaptığımızda görmekteyiz ki;
- Obezite,günümüzde hızla artan ve sonuçlarıyla çok önemli olan ciddi bir sağlık sorunudur. Ancak hormonal ve birkaç başka mekanizma ile ortaya çıkan obeziteyi ki bu az kısmını oluşturur hariç bırakırsak obezitenin temel nedeni günümüzün sağlıksız yaşam tarzıdır. O halde alternatif yollara başvurmadan önce yaşam tarzının düzeltilmesi gerektiği unutulmamalıdır.
- Popüler diyet listeleri obezitenin yaygınlaştığı ABD gibi ülkelerde,son 30-40 yılda çıkmaya başlamış ve yarattıkları sorunlar nedeniyle bir süre sonra terk edilmiştir. Çünkü insan vücudundaki sayısız hücre ve organın yenilenmesinde,görevini yapabilmesinde,vücuda gerekli çeşitli maddelerin,hormonların yapımında karbonhidratlar,yağlar,proteinler,elementler,vitaminler ve minerallerin herbirine değişik oranlarda ihtiyaç duyarlar. Bu maddelerin herhangi birinin beslenme ile alımının aksaması sistemi aksatır.Örneğin tek yönlü protein ile beslenme şeklinin benimsendiği Dukan Diyeti,vücutta protein yükünü arttırır,böbrek fonksiyonunu bozar ve beraberinde diğer bazı maddelerin de azalmasına yol açar. Geri dönüşümsüz hasarlar olabilir.
- ‘Şok diyetle yaza formda girin,detoks diyetiyle sağlığınıza kavuşun’gibi söylemler popularitenin ötesine geçemez. Çünkü bu tarz kür şeklinde uygulanan diyetler başta mide barsak sistemi olmak üzere değişik sorunlara yol açabilmektedir. Ayrıca vücudun dengesini alışık olmadığı programlara zorlayarak hücreler arası sinyalleri etkilemekte ve birçok aracı maddenin yapımında değişikliklere yol açabilmektedir.
- Yıllara,günlere,haftalara göre değişik beslenme tipleri, bitkisel maddeler,otlar önerenlere itibar etmeyiniz. Çünkü bunlar da gerçeğe aykırı olup bunları öneren kişiler önerileri uygulayan insanlarda ortaya çıkan sorunları bunlarla ilişkilendirmemekte,bu hastaları takip etmedikleri için de oluşan zararları görememektedirler.
- ‘Bitkisel kaynaklı’denerek masum olduğu izlenimi verilen maddelerin gerçek içerikleri bilinmemekte,bir kısmında yüksek doz zayıflama ilacı bulunmakta,ülkemizdekiler Tarım Bakanlığı ruhsatı ile satışa sunulmaktadır. Sağlık Bakanlığı ruhsatları bulunmamaktadır. Bu bitkisel ürünle ciddi karaciğer hasarı,böbrek hasarı,hormon dengesizlikleri hatta ölüme yol açabilmektedir.
- İnsanların vücutlarına giren maddeleri algılayan hücreleri ırk,cins farklılıkları gösterebildiklerinden başka bir ülkede yaygın kullanılabilen bir madde diğer bir ülke insanı için oldukça zararlı olabilmektedir.
- Kas yapımı amacıyla verilen protein tozları ve tabletlerinin,karnitin tabletlerinin bu tarz etkileri düşük olup kas güçlenmesi için doğal,özellikle hayvansal proteinlerin yenmesi doğrudur. Ayrıca bu tarz toz ve tabletlere androjen hormonu ya da diğer bazı maddeler katılmakta,bunlar da erkeklerde yağlanma ve hormonal bozukluklara yok açabilmektedir.
- Kas yapmak, vücut geliştirmek için büyüme hormonu kullanmak da son derece tehlikelidir.
Dukan Diyeti
Doç.Dr. NESLİHAN KURTULMUŞ
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Üst Uzmanlık
İç Hastalıkları
Doç. Dr. Neslihan Kurtulmuş