HPV Aşısı Rahim Ağzı Kanserine Karşı Ne Oranda,Ne Kadar Süre Korunma Sağlar?
Halen ülkemizde kullanılan iki farklı aşı vardır. İkili (Cervarix) ve dörtlü (Gardasil) aşı olarak bilinen aşıların her ikisi de HPV tip 16 ve 18’e karşı koruma sağlarlar. HPV 16 ve 18 rahim ağzı kanserlerinin %70 kadarının sebebidir. Aşı,HPV 31 ve HPV 45 tiplerine karşı da çapraz koruma sağlar. Bunlar da yine 16 ve 18’den sonra en sık kansere yol açan tiplerdendir. Yeni çalışmalarla bu tiplerin arttığı gösterilmektedir. Böylece aşı ile serviks kanserine neden olan tiplerin %80’ine karşı %100 koruma sağlar. Dörtlü aşı 16 ve 18 tipleri yanında 6 ve 11 tiplerine karşı da koruma sağlar ki bu tipler genital siğillerin en sık sebepleridir. Dolayısıyla,rahim ağzı kanseri yanında siğillere karşı da koruma sağlar.
Aşıların kullanıma sunulmasından sonra çalışmaların sonuçlarının alınmasıyla ilgili olarak koruma süresindeki bilgilerimiz değişmektedir. Eldeki verilere göre,aşı 8,5 yıl boyunca etkili düzeyde bağışıklık oluşturmaktadır. Çalışmalar koruyuculuk süresi üzerinde halen devam ediyor ve ilk veriler 8,5 yıldan daha uzun süreli korumayı vaat etmektedir.
Aşı her ne kadar en çok kanser yapan tiplere karşı etkili olsa da,her tipe karşı koruyuculuk sağlamaz. Bu nedenle aşı sonrasında da smear testlerine devam edilmelidir.
HPV Aşısı Hangi Yaşlarda Yapılmalıdır?
En ideal aşı başlama yaşı 11-12 yaşlar arasındaki genç kızlardır,ancak 9-10 yaşından itibaren uygulanabilir. 13-18 yaş arası kızlar da aşı için uygun yaş grubunu oluştururlar. Aşının erken yaşlarda yapılmasının önerilmesinin en önemli nedenleri bu yaşlarda yapıldığında bağışıklığın daha güçlü olması ve henüz virüs ile karşılaşmadıklarından koruyuculuk oranının yüksek olmasıdır. 18-26 yaş grubu da aşı yapılması önerilen gruptur ancak bu grupta cinsel ilişkiye başlamış olup daha önce HPV ile karşılaşmış olanlarda koruyuculuk düşecektir. 26 yaş üzeri kadınlara da uygulanabilir ancak bu yaşlardan sonra hem bağışıklık cevabı daha az olduğundan hem de virüs ile karşılaşmış olma olasılığı daha yüksek olduğundan koruyuculuğun erken yaş gruplarına göre nispeten daha düşük olması beklenir.
HPV aşısının yan etkileri nelerdir?
Aşı canlı veya ölü virus taşımadığından virusa ait enfeksiyon veya benzeri istenmeyen etki mümkün değildir. En sık yan etkiler;aşı yerinde enjeksiyona bağlı kızarıklık,minimal ağrı,şişlik,hafif ateştir. Bulantı,baş dönmesi ve göz kararması olası yan etkilerdir.
Doç. Dr. İzzet Şahin