Sigara bıraktırma yöntemlerinden en etkilisi ve bilimsel olarak kabul edilmiş olanı,nikotin replasman tedavisi ve vareniklin etken maddeli ilacın düzenli olarak hekim kontrolünde kullanılmasıdır. Unutulmamalıdır ki sigara çok güçlü bir bağımlılık yapmaktadır. Bunu beyinde alfa 4 beta 2 nikotinik reseptörleri etkileyerek dopamin denen maddeyi salgılatarak yapmaktadır. Dopamin salgılanması da kişilerde ödül/ tatmin duygusu yaratmaktadır.
Sigarayı bırakan kişilerde ödül ve tatmin duygusu yok olunca ciddi rahatsızlıklar duyulmaktadır. Baş dönmesi,uyku bozukluğu,huzursuzluk,konsantrasyon eksikliği bunlardan başlıcalarıdır. Bu yoksunluk semptomları dışarıdan verilen nikotin ile ( sakız veya bant olabilir) kontrol altına alınabilmektedir. Bunun yanında varelinklin denilen ilaçla beyinde nikotinin etkilemiş olduğu reseptör düzeyinde blokaj yapılarak esas etki sağlanarak kişilerdeki sigara istemi de kontrol altına alınabilmektedir.
Dolayısıyla biz hekimler sigara bırakmaya istekli ve motive kişilerde bu yöntemlerle sigara bıraktırmada yardımcı olabilmekteyiz. Tedavi süresi 3 ay kadardır. Sonrasında sigaraya yeniden başlamak mümkün olabilir. Ancak geçen 3 ay süresinde kişiler sigarasızlığa alışarak ve kendilerindeki iyilik halini görerek yeniden sigaraya başlamamaktadırlar. 1 yılık sigara içmeme süresi sigarayı bırakmada başarılı kabul edildiği takdirde bu yöntemlerle başarı oranı % 50 dolaylarındadır. Bundan daha başarılı bir yöntemde yoktur.
Doç. Dr. Reha Baran