Cerrahi olmayan tedavi:Amaç,istemsiz idrar kaçırmaya katılan faktörlerin düzeltilmesini sağlamaktır. Bu yaklaşım;problemi kötüleştiren faktörlerin azaltılması (örneğin kabızlık,şişmanlık,sigara kullanımı,aşırı sıvı alımının kısıtlanması) ve artmış karın içi basıncını dengelemek için hastanın pelvis tabanı yeteneğini arttırmaya yönelik kaslar ile kadınlık hormonu durumunun düzeltilmesini kapsar.
Kegel egzersizleri:Pelvis,tıpta leğen kemiklerimiz arasında kalan anatomik bölgedir. Doğumda,bebeğin takip edeceği yol burasıdır. Bu bölgede organlar ve çok sayıda kaslar vardır. Pelvis tabanını oluşturan kasların eğitilmesi,bu egzersizleri tanımlayan Dr. Kegel’ in adı ile anılır. Pelvisin tabanını oluşturan kaslar,leğen kemikleri arasında kurulmuş bir hamak gibidir ve pelvis içindeki organları taşır. Bu kasların eğitimi idrar yaparken,bu bölge kaslarının sıkılması ile idrar akımının durdurulması ve bir süre tutulması ile sonra tekrar gevşetilmesi ile başlar.
Bu işlemi yaparken hangi kasların kasılmasının bu etkiyi sağladığı anlaşılmaya çalışılmalıdır. Bu kas grupları öğrenildikten sonra,gün boyu 200 kere kasılması ve gevşetilmelidir.
Kegel egzersizlerinin değişik versiyonları vardır. Örneğin kasların kasılmasını,bir asansörün her katta durması gibi aşama aşama arttırmak ve sonra da gevşetmek. Bir başka yöntemde de,bu kaslar tüm güç ile kasılır ve bir süre tutulur. Sonra da,tam aksi bir güçle sanki bu kasları dışarı atacak gibi güç vermek de bir yöntemdir.
Önerilen bir başka yöntemde ayakta veya otururken bacaklar hafifçe aralanır. Pelvis kasları yavaş yavaş kasılarak en üst düzeye çıkılır. Sonra gevşetilir.
Yavaş Yükseltmek:Kasları yavaş yavaş kasın ve yükseltin. 5 saniye tutun. Sonra serbest bırakın. 5 kez üst üste deneyin.
Hızlı Yükseltmek:Şimdi hızla kasları kasın ve hemen gevşetin. Bu hareketi 5 kez yapın. 5 yavaş,5 hızlı hareket günde en az 5 kere yapılmalıdır. Hamilelik süresincede en az 3 kez yapılmalıdır ve doğum sonrası da minimum 10 kez yapılmalıdır.
Yapılan çalışmalar ile Kegel egzersizlerin;
- Vaginal yolla olacak doğumların kolaylaştığı,bu bölgenin doğumdan daha az etkilendiği.
- Özellikle doğum sonrası sık olarak görülen öksürmek,aksırmak,gülmek ile idrar kaçırmayı engeller.
- Seksüel ilişkilerde alınan zevki,her iki eş içinde arttırır.
İlaçla tedavi:
Konunun uzmanı hekimler tarafından mesaneye gevşetici ilaçların kullanımı uygun vakalarda yarar sağlamaktadır.
Cerrahi tedavi:
Gerçek stress inkontinansın asıl tedavisi,cerrahi yöntemlerdir. Bu amaçla günümüzde uygulanan çeşitli ameliyat tipleri vardır.
Tedavide elde edilen başarı yüzdesi nedir?
Hastalar genel sağlık durumları ve eşlik eden diğer pelvik sorunlar dahil tüm yönleriyle bireysel olarak değerlendirilip,idrar kaçırmaya neden olan etkenlerin düzeltilmesine yönelik en uygun tedavi yöntemi seçilmelidir. Bu şekilde değerlendirilerek seçilmiş vakalarda cerrahi tedavideki başarı oranları yüzde 60-90’lara ulaşmaktadır.
Prof. Dr. Tansu Küçük