HANGİ DURUMDA,HANGİ TEDAVİ?
Her varis aynı olmuyor. Örneğin bazı hastalarda sorun sadece kılcal damarlar ise sınırlı kalırken,bazılarında ise damarlar parmak şeklinde büklüm büklüm dışarı çıkabiliyor. Dolayısıyla tedavinin şekli de varisin evresine göre belirleniyor.
Damarın çapı 1 milimetrenin altında ise Radyofrekans ve lazer:Radyofrekans dalgaları ve lazer ışınları çapı 1 milimetrenin altında olan mavi ve kırmızı renkli kılcal damarlarda etkili oluyor. Problemin yaygınlığına göre değişmekle birlikte bu tedavilerde genellikle 3-4 seans yeterli geliyor.
Damarın çapı 1-3 milimetre ise skleroterapi:Sorunlu olan damara çok ince iğneler ile ilaç verilerek toplar damarın tıkanması esasına dayanıyor. Tedavinin süresi kişiden kişiye değişmekle birlikte,çoğunlukla her biri 30 dakika süren 3-4 seanstan oluşuyor. İşlemin ardandan kişi günlük hayatına devam edebiliyor. Son yıllarda ülkemizde popülerliği giderek artan ‘köpüklü’skleroterapi yönteminde damara enjekte edilecek olan ilaçlar köpük oluşturacak bir işlemden geçirildikten sonra kullanılıyor. Yöntemin klasik yönteme olan üstünlüğü ise daha az ilaç ile daha fazla etkiye ulaşılabilmesi ve yan etkisinin çok daha az olması.
Damarın çapı 3-5 milimetrenin üzerinde ise cerrahi operasyon:Günümüzde cerrahi operasyon artık çok küçük 1-2 mm’lik deliklerden sonrasında kozmetik sorunlar yaratacak bir iz kalmayacak şekilde varisli damarların çıkarılması şeklinde uygulanıyor.
Stripping
Bu klasik cerrahi tedavi yönteminde,kasık ve ayak bileğindeki kesilerden yararlanarak yüzeyel toplardamar boylu boyunca sıyrılarak çıkarılıyor. Genellikle ek olarak diz altı bölgede bulunan genişlemiş yan dallar (pakeler) 2-3 mm.’lik ayrı ayrı kesilerle temizleniyor. Bu işlem genel anesteziyle yapılıyor ve genellikle hasta bir gece hastanede yatıyor. Aynı gün ayağa kalkıp yürüyebiliyor. Hastaların bir hafta boyunca işe gitmemeleri öneriliyor. Bu tekniğin komplikasyonları arasında enfeksiyon,hematom (cilt altında kanama),derin damar pıhtılaşması ve yüzeyel sinir hasarına bağlı hissizlik,keçeleşme gibi yüzeyel his kusurları olabiliyor.
Damar içi termal ablasyon (Lazer veya radyofrekans)
Bu teknikte yüzeyel toplardamar içine bir iğne yardımıyla sokulan ve yüksek ısı veren bir kateter aracılığıyla,damar içeriden yakılarak kapatılıyor. Bu teknikte de ek olarak,varsa diz altı bölgede bulunan genişlemis yan dallar (pakeler) 2-3 mm.’lik ayrı ayrı kesilerle temizleniyor. Bu işlem lokal veya genel anesteziyle yapılıyor ve hasta aynı gün taburcu edilebiliyor. Hasta aynı gün ayağa kalkıp yürüyor ve birkaç gün sonra da ise başlayabiliyor. Bu teknikte de derin damar pıhtılaşması,hafif yüzeyel yanıklar ve his bozuklukları görülebiliyor. Ancak klasik cerrahi girisime oranla bu komplikasyonlar daha az gözleniyor.
Damar içi köpük skleroterapisi
Bu tedavi yöntemi de kılcal damarlarda kullanılan skleroterapiye benziyor. Ancak yüzeyel toplardamar içine enjeksiyon yapılacağından daha konsantre ilaç kullanılıyor. Bu tedavi yönteminde,genellikle kasıkta bir kesi yapılarak yüzeyel toplardamar derin damarla birleştiği yerde bağlanıyor. Sonuçları çok fazla irdelenmiş bir yöntem değil. Risk ve komplikasyonları diğer girişimlerle benzerlik gösteriyor.
Prof. Dr. Cem Alhan